Met een nieuw rekenmodel kunnen artsen voor het eerst het risico op dementie bepalen bij oudere patiënten met diabetes type 2. Hierdoor kunnen ze een inschatting maken welke patiënten een hoge kans hebben om dementie te ontwikkelen. Gemiddeld lopen diabetespatiënten twee maal meer risico als mensen zonder de ziekte.
Mensen met diabetes lopen twee keer meer risico op dementie. Er bestaan echter grote verschillen tussen patiënten en het is niet bekend door welke factoren het risico op dementie bij diabetespatiënten wordt bepaald. Inzicht in wie er een hoge kans heeft op de ziekte is belangrijk omdat er in het vroege stadium van diabetes mogelijk nog invloed kan worden uitgeoefend op deze factoren.
Risicofactoren Uit onderzoek van UMC Utrecht bleek dat acht factoren (hogere leeftijd, cerebrovasculaire aandoeningen, acuut ernstig ontregelde bloedsuikerspiegels, depressie in de voorgeschiedenis, microvasculaire aandoeningen, diabetische voetafwijkingen, cardiovasculaire aandoeningen en lager opleidingsniveau) bepalend waren voor het risico. Met gebruik van deze factoren ontwikkelden de wetenschappers op basis van statistisch analyses een rekenmodel. Met dit model is het voor het eerst mogelijk om bij een individuele diabetespatiënt het risico op dementie in de komende tien jaar te voorspellen.
Uit de studie blijkt dat de laagste risicogroep (die bestaat uit zo’n 20 procent van de patiënten) een kans van minder dan 10 procent heeft om binnen tien jaar dementie te ontwikkelen. Aan de andere kant van het spectrum blijkt dat een kleine groep patiënten (zo’n 4 procent van de totale groep) een kans op dementie heeft van maar liefst 65 procent of hoger.
Onderzoek in vroeg stadium Drs. Lieza Exalto, neuroloog in opleiding bij het UMC Utrecht legt uit: "Artsen kunnen het model gebruiken om beslissingen te onderbouwen bij beginnende cognitieve stoornissen die mensen kwetsbaar maakt voor bijwerkingen van diabetesbehandeling. De risicoscore zal ons ook helpen om de oorzaken van het verhoogde risico op dementie bij diabetespatiënten te kunnen begrijpen, omdat we hen kunnen onderzoeken in de vroege stadia van het dementieproces."
"Het rekenmodel kan ook van nut zijn bij de selectie van hoog-risico patiënten om als eerste deel te nemen aan studies waarin nieuwe therapieën tegen dementie worden onderzocht," zegt prof. dr. Geert Jan Biessels, als neuroloog verbonden aan het UMC Utrecht Hersencentrum en medeauteur van de publicatie.
Het onderzoek De onderzoekers ontwikkelden het model door gebruik te maken van gegevens van bijna 30,000 diabetespatiënten ouder dan 60 jaar die sinds 1994 worden gevolgd en die zijn opgenomen in de database van Kaiser Permanente Northern California, een grote Amerikaanse ziektekostenverzekeraar. Dit bestand bevat gedetailleerde en goed gedocumenteerde demografische en medische gegevens van meer dan drie miljoen verzekerden die ieder minimaal tien jaar zijn gevolgd, waardoor dit bestand bij uitstek geschikt is voor het uitvoeren van volksgezondheidsstudies.
De zogenaamde 'Diabetes-Specific Dementia Risk Score' werd deze week gepubliceerd in de Lancet Diabetes & Endocrinology.
- UMC Utrecht
