Een hiv-geïnfecteerde vrouw moet tijdens de zwangerschap hiv-remmers gebruiken om te voorkomen dat het virus wordt overgedragen op haar kind. De zwangerschap heeft echter een groot effect heeft op de hoeveelheid remmers in het bloed.
Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Angela Colbers van het Radboudumc. Nieuwe medicatie wordt nu nauwelijks bij zwangere vrouwen getest. Colbers pleit ervoor dit te veranderen.
Hiv-remmers
Om te voorkomen dat het hiv-virus van een geïnfecteerde moeder tijdens de zwangerschap wordt overgedragen op haar kind, moet de vrouw hiv-remmers slikken. Zonder behandeling is de kans op overdracht 30 tot 40 procent, met behandeling minder dan 2 procent. Tijdens de zwangerschap breekt het lichaam medicijnen vaak sneller af.
Er wordt echter weinig onderzoek gedaan naar de concentratieverandering van medicijnen in zwangere vrouwen. Colbers onderzocht de concentraties van verschillende hiv-remmers in het bloed van zwangere vrouwen en ontdekte dat die bij hen gemiddeld 25 procent lager liggen.
Dosis
Tijdens het onderzoek bij de zwangere vrouwen waren niet direct aanpassingen in de voorgeschreven dosis nodig. "In de praktijk zal dat mogelijk anders liggen. Binnen het onderzoek zorgen wij ervoor dat medicatie op tijd wordt ingenomen en indien nodig met voedsel. Bij sommige medicatie is dat namelijk noodzakelijk voor een goede werking", vertelt Colbers.
"Als er geen complicerende factoren zijn, kan de meeste medicatie in de normale dosis worden gebruikt. Maar als medicatie zonder voedsel ingenomen wordt, af en toe wordt vergeten, of als er co-medicatie wordt gebruikt die invloed heeft, kan het wel tot verminderde effectiviteit leiden. Een mogelijk gevolg daarvan is dat de behandeling faalt, er hiv wordt overgedragen op het kind en het virus resistent raakt."
Placenta passeren
De promovenda voerde haar onderzoek uit binnen PANNA, een Europees netwerk van ziekenhuizen. Naast de concentratieverandering, onderzocht ze of de middelen via de placenta het ongeboren kind bereiken. Dat bleek voor de meeste middelen inderdaad zo te zijn.
Colbers: "Voor deze klasse medicijnen is dat een voordeel. De meeste middelen richten voor zover bekend geen schade aan bij de foetus, en het zorgt ervoor dat er al medicatie aanwezig is in het kind tijdens de geboorte. Daardoor wordt de kans op infectie bij contact met het bloed van de moeder veel kleiner."
Meer onderzoek bij vrouwen
De resultaten van het onderzoek zijn opgenomen in de nieuwste internationale richtlijnen voor de behandeling van hiv geïnfecteerde vrouwen. Daarnaast pleit Colbers voor meer medicijnonderzoek bij zwangere vrouwen. "Om ethische redenen gebeurt dat nu nog niet, maar middelen worden wel door hen gebruikt. Vrouwen blijken sowieso onder vertegenwoordigd in onderzoek met nieuwe medicijnen."
- Radboudumc
