Sterfte aan maag-, darm- of leveraandoening in 25 jaar met kwart toegenomen
Het aantal patiënten dat naar het ziekenhuis gaat voor klachten aan het spijsverteringsstelsel groeit hard. Dat spijsverteringsziekten zo'n groot aandeel hebben binnen alle ziekenhuisopnamen, blijkt uit onderzoek van het RIVM in opdracht van de Maag Lever Darm Stichting (MLDS). De stichting roept daarom alle Nederlanders op om beter naar hun spijsvertering te luisteren om een deel van deze ziekten te voorkomen.
Jaarlijks belanden meer dan 150.000 mensen in het ziekenhuis door een maag-, darm-, of leveraandoening. Dat zijn er gemiddeld 417 per dag. Daarmee is voor het eerst duidelijk dat spijsverteringsziekten de derde grootste oorzaak vormen van alle ziekenhuisopnamen door aandoeningen, na hart- en vaatziekten en kanker. Ook zijn de laatste vijf jaar de zorguitgaven voor maag-, darm- en leveraandoeningen met 14 procent gestegen.
Het aantal klinische opnamen vanwege maag-, darm- en leveraandoeningen was in 2019 tien procent (152.250) van alle klinische opnamen in Nederland. De meeste (27 procent) van de klinische opnamen waren voor een aandoening aan de lever, galblaas, galwegen of de alvleesklier (42.000 patiënten). Ruim 23 procent (36.000 patiënten) lag in het ziekenhuis vanwege chronische darmziekten als de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. En 21 procent (32.000 patiënten) werd opgenomen wegens kanker aan het spijsverteringsstelsel.
Neem je buik serieus
In 2019 waren de zorguitgaven voor MDL-aandoeningen 14 procent hoger dan in 2015 en zorgden daarmee voor 3,8 procent van de totale zorgkosten. (2015: 3,26 miljard vs. 2019: 3,72 miljard).
"Deze cijfers benadrukken voor het eerst een groeiend probleem", aldus dr. Mark Bouwens, projectleider research bij de MLDS. "We werken hard aan oplossingen, maar deze cijfers onderstrepen dat we als maatschappij het spijsverteringsstelsel niet serieus genoeg nemen. Het is de plek waar allerlei ziekten ontstaan en waar dus ook de oplossing voor meer gezondheid ligt. Door onze buik serieus te nemen, vezelrijker te eten en alert te zijn op de eerste signalen als er toch iets misgaat, kunnen we ziekten voorkomen."
Sterfte aan MDL-ziekten toegenomen
Ruim 15.500 mensen overleden in 2019 door aandoeningen aan de maag, darm of lever. Dat is ongeveer 10 procent van de totale sterfte. Het grootste deel van deze mensen (bijna 84 procent) overleed aan kanker van het spijsverteringsstelsel. Meestal gaat het dan om darmkanker. Aan kanker van het spijsverteringsstelsel sterven meer mannen dan vrouwen. De sterfte aan een maag-, darm- of leveraandoeningen is in de periode van 1996-2019 met ongeveer een kwart toegenomen.
Meer mensen naar de huisarts
Jaarlijks gaan 3,8 miljoen mensen naar de huisarts met maag-, darm- en leverproblemen, een significante groei in vergelijking tot 2011 toen het nog om 3,4 miljoen mensen ging. Huisarts Tamara de Weijer ziet een enorme toename van buikklachten, vaak aan leefstijl gerelateerd. "We zijn qua voeding op grote schaal verkeerde brandstof voor ons lichaam gaan tanken. Ik denk dat het broodnodig is dat we ons meer bewust worden van de belangrijke rol van onze spijsvertering en er goed voor gaan zorgen door meer vezels te eten zoals groente en fruit. Ik geef daarom vaak als advies: geen pillen maar paprika!"
Campagne: Listen to your guts
Om het belang van een gezonde spijsvertering opnieuw te onderstrepen, start de MLDS vanaf vandaag de campagne 'Listen to your guts', die alle Nederlanders oproept om beter naar de spijsvertering te luisteren. Ook artsen en beleidsmakers. De lijfspreuk laat zien dat er een diepere waarheid achter deze populaire kreet schuilt: je spijsvertering vertelt je alles over je gezondheid.
Het onderzoek
Het onderzoek is in opdracht van de MLDS uitgevoerd door het RIVM onder mannen en vrouwen in alle leeftijdsgroepen op basis van de meest recent beschikbare cijfers (2019) voorafgaand aan de COVID-19-epidemie
- Maag Lever Darm Stichting