Hoge bloeddruk door slecht slapen

Een van de diepere stadia van slaap, ook wel SWS (reduced slow wave sleep) of non-REM genoemd, is een belangrijke marker voor het ontwikkelen van een hoge bloeddruk, zo blijkt uit een onderzoek dat de Amerikaanse Hartstichting recent publiceerde. Met name oudere mannen lopen risico.

Deltagolven
non-Rem slaap is te herkennen aan relatief langzame, synchrone hersengolven die ook wel 'delta-golven' worden genoemd. Wetenschappers die onderzoek deden bij non-REM bij mannen ontdekten dat heren met de langzaamste hersengolven 80 procent meer risico lopen op het ontwikkelen van een te hoge bloeddruk.

Slaap-apneu
"Ons onderzoek toont aan dat een slechte slaapkwaliteit - waarbij we vooral naar de non-REM slaap keken - het risico op het ontwikkelen van een hoge bloeddruk aanzienlijk verhoogt. Bovendien lijkt dit niets te maken hebben met bijvoorbeeld slaap-apneu, hoewel wel veel mannen hier last van blijken te hebben", zeggen onderzoekers Susan Redline en Peter Farrell van Harvard.

Mannen die minder dan 4 procent van hun slaap doorbrengen in het non-REM stadium hebben volgens de onderzoekers aanmerkelijk meer kans op een hoge bloeddruk. Hun onderzoek duurde 3,4 jaar.

Mannen met hebben - zo blijkt uit de studie - niet alleen een verminderde slaapkwaliteit; ze worden ook vaker wakker en kampen vaker met slaap-apneu dan mannen die dieper slapen. Toch wordt non-REM als belangrijkste veroorzaker van de hoge bloeddruk gezien. Ook nadat andere oorzaken van een verminderde slaapkwaliteit werden meegenomen in het onderzoek.

BMI
De gemiddelde BMI bij de respondenten was 26.4. Overgewicht dus. Maar ook nadat de effecten van obesitas op de slaapkwaliteit waren meegerekend, was er bij de oudere heren nog steeds een verhoogd risico op hoge bloeddruk zichtbaar. 

In eigen omgeving
De wetenschappers onderzochten 784 mannen die (nog) geen hypertensie hadden en keken hoe dat zich in de loop der jaren ontwikkelde. Ze keken naar slaapverstoringen, slaapstadia, slaapduur en het aantal keren dat de mannen wakker werden. De mannen werden getest in hun eigen woonomgeving. De respondenten waren bijna allemaal rond de 75 en bijna 90 procent van hen was blank. Ze waren allemaal gezond.

Ouderen lopen risico
In het algemeen hebben ouderen, zowel mannen als vrouwen, sowieso meer kans om hypertensie te ontwikkelen. Bij hen komen slaapverstoringen en een slechte slaapkwaliteit meer voor en ze hebben ook meer last van overgewicht, zo melden de onderzoekers.

Mannen vaker dan vrouwen
Mannen hebben vaker last van non-REM dan vrouwen, zo blijkt ook al uit eerder onderzoek. En in vergelijking met vrouwen hebben ze ook vaker last van een hoge bloeddruk. De nieuwe studie kan dus een aanwijzing zijn dat een slechte slaapkwaliteit bij mannen en een hoger risico op hypertensie geslachtsgebonden is.

"Deze studie sluit natuurlijk niet uit dat vrouwen die slecht slapen ook een verhoogde kans op hypertensie hebben, zo zegt Redline. "Het is belangijk dat mensen zich realiseren dat slecht slapen effect heeft op vrijwel alle lichamelijke processen, inclusief hartgezondheid."

Non-REM slaap is in andere studies ook al in verband gebracht met het concentratie- en leervermogen, alsmede met diabetes.