De Gezondheidsraad adviseert de minister van Volksgezondheid om ouderen in Nederland niet officieel vaccinatie tegen gordelroos aan te bieden. Er is nu één vaccin op de markt en dat biedt onvoldoende bescherming, zo oordeelt de raad.
Gordelroos is een opleving van een eerder doorgemaakte waterpokkeninfectie, die optreedt bij verminderde weerstand. Daarom krijgen vooral ouderen gordelroos. Bij een klein deel van de patiënten veroorzaakt de ziekte zenuwpijn ('PHN'). Er is momenteel één geregistreerd vaccin tegen de ziekte: Zostavax®. De minister vroeg de Gezondheidsraad eerder in hoeverre vaccinatie met dit middel bij ouderen tot gezondheidswinst zou leiden.
Weinig effect
De Gezondheidsraad schrijft in een brief aan het ministerie dat vaccinatie 'slechts voor een kleine daling van het levenslange risico op gordelroos en PHN zorgt'. Iemand van 70 jaar heeft een risico van 11,8 procent om gordelroos te krijgen. Door vaccinatie daalt dit naar 9,8 procent. Het risico op PHN loopt na vaccinatie terug van 4,7 naar 4 procent. Ook is de bescherming van korte duur: na drie jaar is het beschermende effect gehalveerd en na acht jaar is de vaccinatie vrijwel uitgewerkt.
'Zelfs levensgevaarlijk'
Een nadeel van het huidige vaccin is bovendien dat het niet geschikt is voor mensen met een immuunsysteem dat minder goed werkt. Vaak is dat het gevolg van ziekte of medicijngebruik, bijvoorbeeld in het geval van reuma, ziekte van Crohn, tumoren, HIV-infectie en kankermedicijnen. Voor deze groep kan vaccinatie zelfs levensgevaarlijk zijn, omdat het vaccin het virus in verzwakte vorm bevat. Dit middel biedt dus geen oplossing voor de groep die er het meeste baat bij zou moeten hebben.
Volgens de Gezondheidsraad is gordelroos geen besmettelijke ziekte die een bedreiging vormt voor de volksgezondheid: "Daarmee is er geen publiek belang gemoeid met vaccinatie en hoort deze niet thuis in het Rijksvaccinatieprogramma. Ook biedt de vaccinatie niet een dermate belangrijke bescherming aan een doelgroep dat deze als ‘essentiële zorg’ aangemerkt kan worden."
Nieuw vaccin
Momenteel is er een nieuw vaccin tegen gordelroos in ontwikkeling. Volgens de Gezondheidsraad zal dit middel over enkele jaren op de markt komen. Dan kan het zinvol zijn om vaccinatie opnieuw te overwegen.
