Onderzoekers van het Erasmus MC hebben het zikavirus ontdekt in de placenta van een elf weken zwangere vrouw en in cellen van de foetus die betrokken zijn bij de aanleg van botten en gewrichten. Zij tonen daarmee voor het eerst aan dat het zikavirus al heel vroeg in de zwangerschap actief kan zijn buiten het centrale zenuwstelsel.
In Zuid- en Midden-Amerika en het Caribisch gebied is momenteel een uitbraak met zikavirus gaande, waardoor kinderen worden geboren met een abnormaal kleine schedel en de spierziekte Guillain-Barré syndroom.
"Tot nu toe is er weinig bekend over welk effect een infectie met het zikavirus kan hebben in de vroege zwangerschap en welke gevolgen dit kan hebben voor de ongeboren vrucht. Wij hebben ontdekt dat het zikavirus niet alleen in zenuwweefsel actief kan zijn maar ook daarbuiten. Dat is buiten de hersenen en het ruggenmerg, waar tot nu toe veel onderzoek naar is gedaan. Het virus werd gevonden in het laagje dicht bindweefsel dat zich om kraakbeen heen bevindt van een elf weken oude foetus", zegt Annemiek van der Eijk.
Miskraam
Van der Eijk: "Onbekend is hoe vaak dit voorkomt en of het een miskraam kan veroorzaken. De zwangere vrouw kreeg een miskraam, waarschijnlijk omdat haar ongeboren kind besmet was met het zikavirus. Andere oorzaken voor de miskraam, zoals genetisch aangeboren afwijkingen en infecties zijn uitgesloten. Tevens bleek het zikavirus veel langer dan normaal aantoonbaar in haar bloed. Normaal gesproken is iemand een week besmet en daarna is het virus niet meer terug te vinden in het bloed. Dat deze patiënt het virus veel langer in haar bloed had, kan erop wijzen dat het virus in de foetus de bron is geweest. Dat is belangrijke informatie voor vervolgonderzoek."
Belangrijke stap
"De vondst van het virus zo vroeg in de zwangerschap en buiten het zenuwweefsel is een belangrijke stap in het onderzoek om meer zicht te krijgen op het hele spectrum van ziekten die het zikavirus kan veroorzaken", aldus Marion Koopmans, hoofd van de afdeling Viroscience van het Erasmus MC.
De ontdekking staat beschreven in een online artikel van het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift The New Engeland Journal of Medicine (NEJM).
- Erasmus MC
