Sommige slachtoffers krijgen na een ramp ernstige posttraumatische stress. Anderhalf jaar later hangen deze klachten echter sterker samen met werkstress dan met de traumatische ervaringen zelf. Dat blijkt uit onderzoek van Tilburg University onder ruim 400 getroffenen van de vuurwerkramp in Enschede.
Bijna 425 getroffenen van de vuurwerkramp Enschede met een baan van minstens 32 uur per week deden mee aan het onderzoek. Zij zijn twee à drie weken en anderhalf jaar na de ramp uitgebreid ondervraagd over hun rampervaringen, posttraumatische stressklachten, normale werkstress en de aanwezigheid van sociale steun.
Problemen op de werkvloer
Slachtoffers die anderhalf jaar later problemen op het werk hebben, zoals conflicten met collega’s of een slechte samenwerking of een gebrek aan waardering ervaren, hebben drie tot vier maal vaker angst- en depressieve klachten, irritaties en boosheid. Ook hebben zij veel vaker twee of meer ernstige psychische klachten dan slachtoffers zonder deze werkstress. Deze klachten hangen niet of nauwelijks samen met de rampervaringen. Fobische klachten en het totaal aan herbelevings- en vermijdingsreacties hangen overigens wel samen met de rampervaringen, en juist niet met werkstress.
De verbanden tussen rampervaringen en klachten zijn minder sterk dan de verbanden tussen werkstress en klachten: getroffenen met veel traumatische ervaringen hebben ruim twee maal zo vaak betreffende klachten als getroffenen met weinig traumatische ervaringen. De verschillen in verbanden kunnen niet worden verklaard door leeftijd, geslacht, opleiding, de mate waarin mensen sociale steun vanuit de omgeving krijgen of door posttraumatische klachten in de eerste weken na de ramp. In het onderzoek is volop rekening gehouden met de mogelijke invloed van deze factoren. De ramp had overigens geen invloed op de onderzochte werkstress.
Nazorg
Deze studie is het eerste grote onderzoek waarbij uitvoerig de invloed van werkstress op de psychische gezondheid na een ramp is bestudeerd. De resultaten zijn ook van belang voor andere traumatische gebeurtenissen. Ze maken in ieder geval duidelijk dat bij de opvang en nazorg aan getroffenen die werken, zeker ook aandacht besteed moet worden aan werkstress. Door deze werkstress aan te pakken wordt de kans op posttraumatische klachten verkleind.
De resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd in Psychiatry Research.
- Tilburg University
