15 procent van de deelnemers aan de Zevenheuvelenloop komt oververhit over de finish. Of je oververhit raakt, is deels te voorspellen. Zolang er geen symptomen zijn, is behandelen niet per se nodig. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Matthijs Veltmeijer van het Radboudumc.
Tijdens het hardlopen stijgt de lichaamstemperatuur. Zodra deze boven de 40 graden Celsius uitkomt, spreken we van oververhitting. Hierdoor kunnen problemen ontstaan, zoals warmte-uitputting, flauwvallen, of in het ergste geval een hitteberoerte.
Om meer inzicht te krijgen in het risico op oververhitting onderzocht Matthijs Veltmeijer het temperatuurverloop bij 227 hardlopers tijdens de Zevenheuvelenloop. Gemiddeld hadden de lopers voor de wedstrijd een temperatuur van 37,6 graden. Na 15 kilometer hardlopen was dat gemiddeld 39,2 graden. 15 procent van de lopers kwam warmer dan 40 graden over de finish.
Oververhitting voorspellen
De temperatuur van de loper op de finishlijn bleek het beste te voorspellen op basis van de temperatuurstijging tijdens de warming-up. Deze voorspelling werd zelfs stukken beter als ook de temperatuurgegevens van eerdere wedstrijden in de berekening werden meegenomen. Een goede voorspelling van de kans op oververhitting biedt lopers de mogelijkheid om voorafgaand, of tijdens een loopwedstrijd rekening te houden met voldoende koeling.
Hardloperskoorts
De lichaamstemperatuur stijgt voornamelijk door de fysieke inspanning. Maar door het hardlopen komen ook ontstekingseiwitten vrij in het bloed die de lichaamsthermostaat mogelijk ook omhoog draaien, net zoals bij koorts tijdens infectie. Het onderdrukken van deze 'hardloperskoorts' leidde er in een kleinschalige studie inderdaad toe dat sporters een lagere lichaamstemperatuur hadden na fysieke inspanning. Matthijs Veltmeijer: "Dit laat zien dat verhoging van de thermostaat een rol speelt, al blijft de warmteproductie door het bewegen zelf de belangrijkste oorzaak van oververhitting."
Probleemloos oververhit
"Opmerkelijk veel lopers worden te warm. Maar zolang er geen symptomen zijn, is het behandelen van oververhitting niet per se nodig." Volgens Veltmeijer zijn er een aantal redenen voor het ontbreken van problemen. Zo is de oververhitting tijdens de Zevenheuvelenloop van korte duur. Ook hebben de lopers vanwege het koele herfstweer voldoende mogelijkheden om af te koelen. Dit benadrukt het feit dat hitteberoerte vooral een risico is bij langdurige inspanning bij warm weer. "Op basis van de weersverwachtingen van aankomende zondag verwacht ik geen oververhittingsproblemen bij deelnemers aan de Zevenheuvelenloop", aldus de promovendus.
Veltmeijer promoveert op 18 november 2016.
- Radboudumc