Antipsychotica, medicijnen die gebruikt worden voor de behandeling van onder andere psychoses en schizofrenie, zorgen ervoor dat patiënten zwaarder worden. Hoe langer de medicatie wordt gebruikt des te groter het effect.
Dat blijkt uit een studie door wetenschappers van Maastricht UMC+ naar de invloed van diverse zogeheten antipsychotica op lichaamsgewicht. Psychiater en onderzoeker Maarten Bak pleit er dan ook voor dat psychiatrische patiënten goede voorlichting krijgen en gestimuleerd worden om meer te gaan bewegen en gezonder te eten.
Psychose
Een psychose is een aandoening waardoor mensen het contact met de werkelijkheid verliezen. Er kunnen diverse oorzaken ten grondslag liggen aan de ontwikkeling van een dergelijke psychiatrische aandoening, zoals bijvoorbeeld een trauma, mishandeling en misbruik van verdovende middelen.
In Nederland gebruiken zo'n 300.000 mensen diverse soorten antipsychotica om de symptomen van een psychose te bestrijden. Aan het gebruik van die medicatie zitten echter wel bijwerkingen, zoals bijvoorbeeld veranderingen in gewicht. Nu blijkt dus dat die effecten groter zijn dan altijd werd gedacht.
Gewichtstoename
Voor het onderzoek werden ruim 300 studies naar psychose medicatie onder de loep genomen. Uit deze analyse bleek dat bijna alle vormen van antipsychotica leidden tot een aanzienlijke gewichtstoename. Een groot deel van de mensen die een dergelijk medicijn gebruikten kwamen meer dan zeven procent in gewicht aan en hadden een substantiële verhoging van de BMI (Body Mass Index).
Wanneer patiënten langdurig gebruik maakten van medicatie was het effect ook nog eens aanmerkelijk groter. Sommige middelen resulteerden zelfs in een gewichtstoename van meer dan 10 kilogram in minder dan een jaar tijd in vergelijking met het toedienen van een placebo. Die veranderingen gelden voor patiënten die voor het eerst starten met medicatie, maar ook voor patiënten die tijdens de behandeling overstappen naar andere antipsychose medicijnen.
Preventie
De resultaten van het onderzoek onderstrepen de ernst van de problematiek: "Obesitas is wereldwijd al een groot probleem," aldus Bak.
"Bij psychiatrische patiënten is dat probleem nog veel groter en te weinig erkend, evenals het verhoogde risico op diabetes en metabool syndroom. Patiënten, maar ook psychiaters moeten zich daarvan meer bewust zijn als ze medicatie voorschrijven en beter samenwerken met bijvoorbeeld huisartsen en internisten. Juiste informatie over medicijngebruik is essentieel. Daarnaast moeten artsen ook actief voorlichting geven over gezonde voeding en sporten en bewegen stimuleren."
De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift PLOS ONE.
- Maastricht UMC+
