Wachttijd coronatest loopt op en tekort aan tests dreigt

Nederlanders die zich op corona willen laten testen klagen dat ze pas dagen na hun telefoontje terecht kunnen. Dat ze niet bij de dichtstbijzijnde teststraat terecht kunnen, in sommige gevallen zelfs naar een andere provincie moeten. En als ze dan een test krijgen, moeten ze soms ook nog meerdere dagen op de uitslag wachten. Deze geluiden komen onder meer uit Zuid-Holland, Gelderland, Zeeland en Brabant, zo meldt het AD.

Dat is een probleem. Mensen die dagen wachten op hun testuitslag, zitten ook dagen in quarantaine - als ze zich aan de richtlijnen houden. Zij kunnen bijvoorbeeld niet gaan werken, of hun kinderen naar school brengen. In de meeste gevallen blijkt dat achteraf onnodig:  slechts ongeveer één procent van de tests is momenteel positief. Gevaarlijker voor de verdere verspreiding van het virus zijn de mensen die zich níet aan de richtlijnen houden, en in afwachting van hun test(uitslag) gewoon naar buiten gaan. Of zich zodanig ontmoedigd zien door de wacht- of reistijd, dat ze zich niet eens meer laten testen. Zij zijn mogelijk besmettelijk voor anderen.

Uitslag binnen 24 uur is het ideaal

"Als iemand drie of vijf dagen moet wachten tussen de aanvraag van een test en de uitslag, is het heel moeilijk om dat thuis vol te houden. In de praktijk zie je dat mensen hun gedrag pas na een positieve uitslag echt veranderen. Dan pas bellen ze afspraken af en laten ze iemand anders de boodschappen doen", zegt Bert Mulder, arts-microbioloog bij het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis in Nijmegen. Idealiter is een uitslag binnen 24 uur na het eerste telefoontje beschikbaar. Dan is het makkelijker voor de beller om de discipline op te brengen binnen te blijven zolang dat nodig is. En, nog een voordeel: het maakt het bron- en contactonderzoek van de GGD een stuk gemakkelijker.

Het ministerie van Volksgezondheid beaamde dit weekend in tweede instantie dat mensen langer dan de afgesproken 24 uur moeten wachten op een testafspraak. Zaterdagochtend liet een woordvoerder nog weten dat de GGD’s inmiddels voldoende opgeschaald waren om mensen snel van dienst te zijn, maar dat bericht werd later herroepen. Wanneer de boel wel op orde moet zijn, meldt het ministerie niet.

Opschalen testcapaciteit

Zeker negen van de 25 GGD'en zijn hun testcapaciteit nu aan het opschalen, blijkt na een rondgang door de NOS. De mate van opschalen verschilt sterk per GGD: waar sommigen vorige week bij drukte direct een extra 'testlijn' plaatsten (waarmee wordt bedoeld dat er op een bestaande testlocatie plek bijkomt), komt zo'n nieuwe lijn op andere plekken pas in de loop van deze week of nog later. Een aantal moet eerst nog personeel vinden om nieuwe testlocaties te bemannen.

Tekort aan coronatests dreigt

De lange wachttijd is niet het enige probleem. Nederland wil het aantal tests sterk opvoeren, maar er zijn zorgen over de beschikbaarheid. Momenteel voert Nederland 20.000 diagnostische tests per dag uit. Twee weken geleden waren dat nog 13.000. Dit najaar moeten het er volgens een schatting van het RIVM dagelijks ongeveer 70.000 zijn. Een van de redenen is dat er dan meer mensen met verkoudheidsklachten zullen rondlopen.

De vraag naar de tests groeit wereldwijd flink. "De druk vanuit het buitenland is enorm, het blijft knokken om genoeg geleverd te krijgen”, stelt Edwin Boel, als projectleider van het Landelijk Coördinatieteam Diagnostische Keten (LCDK) mede-verantwoordelijk voor het testproces van GGD’en en laboratoria in het AD. Hij wijst ook op de kwetsbare positie van fabrikanten van testen, die hun productie in korte tijd extreem hebben moeten opvoeren, en daarbij op hun beurt weer erg afhankelijk zijn van hun leveranciers.