Onderzoekers van het Antoni van Leeuwenhoek hebben een test ontwikkeld waarmee ze kunnen voorspellen bij welke vrouwen het borstkankermedicijn tamoxifen zal aanslaan.
Tamoxifen is een van de meest gebruikte medicijnen bij de behandeling van hormoongevoelige borstkanker. Ongeveer 70 procent van de vrouwen met borstkanker heeft een tumor die gevoelig is voor het hormoon oestrogeen. Tamoxifen remt dit hormoon, en kan zo de verdere groei van de tumor en uitzaaiingen helpen voorkomen. Maar één op de drie vrouwen krijgt ondanks de tamoxifen toch uitzaaiingen. Als je kunt voorspellen bij wie tamoxifen niet zal aanslaan, kunnen artsen bijtijds voor een andere behandeling kiezen.
Genenprofiel
Een groep onderzoekers van het Antoni van Leeuwenhoek kwam erachter dat uitschakeling van een bepaald gen borstkankercellen ongevoelig maakt voor het medicijn. Daarna ontdekten ze dat in cellen waarbij dit gen 'uit' staat de activiteit van een hele reeks andere genen ook samenhangt met de gevoeligheid voor tamoxifen. Op basis hiervan konden ze een zogenoemd genenprofiel samenstellen, een soort vingerafdruk van het DNA. Aan de hand van het genenprofiel van patiënten kan worden voorspeld of diegene wel of niet baat zal hebben bij het medicijn. Het onderzoeksteam van het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam toonde de bruikbaarheid van zo'n genentest aan bij 680 vrouwen met borstkanker.
Nog niet bruikbaar
De genenprofiel-test is nog niet beschikbaar voor gebruik in de praktijk. De betrouwbaarheid van de test wordt nu onderzocht bij een grote groep vrouwen. Als het genenprofiel ook binnen deze vervolgstudie een goede voorspellende waarde blijkt te hebben, kan het worden ontwikkeld tot een test voor gebruik in de kliniek.
De resultaten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Cancer Research.
- Antoni van Leeuwenhoek
