Voedingsadvies ontbreekt: “Stuur veganistische zwangeren naar goede diëtist”

Gebrek aan kennis bij verloskundigen en gynaecologen

Getty Images

Veel gynaecologen, verloskundigen en diëtisten kunnen zwangeren die veganistisch eten onvoldoende voedingsadvies geven tijdens de zwangerschap. Het is de kennis die ontbreekt, maar gezonde voeding is belangrijk voor de ongeboren baby.

Dit constateert Deidre Meulenbroeks, onderzoeker en gynaecoloog in opleiding in het Maastricht UMC+ en Máxima MC. Na een enquête onder 121 verloskundigen, 179 gynaecologen en 111 diëtisten stelt de onderzoeker dat het hen aan kennis over gezond eten ontbreekt. Volgens Meulenbroeks heeft een groep veganistische zwangeren moeite heeft met het vinden van de juiste informatie over een dieet tijdens de zwangerschap.

Veganistisch eten voor de gezondheid

Aan het Algemeen Dagblad vertelt Meulenbroeks: “Deze moeders volgen een veganistisch dieet vanuit ethische overwegingen, maar ook omdat ze overtuigd zijn van het gezondheidsbelang. Zij willen het tijdens hun zwangerschap graag goed doen, maar hebben moeite om goed advies over hun voeding te krijgen.” Meulenbroeks stuitte tijdens het onderzoek op het gebrek aan aandacht voor het speciale voedingspatroon van zwangeren door gynaecologen en verloskundigen. “Ze vragen er vaak niet naar, terwijl goede voeding belangrijk is voor de ontwikkeling van de baby.”

In Nederland zijn er volgens de Nederlandse Vereniging voor Veganisme (NVV) zo’n 150.000 mensen die veganistisch eten en daarmee dierlijke producten als vlees, vis, melk en honing mijden. De vitamine die in zo’n voedingspatroon mist en gesuppleerd dient te worden, is vitamine B12. Ook tijdens een zwangerschap is het belangrijk om deze vitamine bij te slikken voor veganisten, weet Meulenbroeks.

Vraag naar gespecialiseerde diëtisten

De NVV ziet dat plantaardig eten zwangere mensen wordt afgeraden door gebrek aan kennis. De vereniging heeft daarom een lijst met gespecialiseerde diëtisten op de lijst gezet. "Een veganistisch dieet tijdens de zwangerschap kan, maar vrouwen moeten wél weten hoe,” vertelt voorzitter Emile Dingemans daarover aan het AD.

Lobke Faasen is plantaardig diëtist en krijgt regelmatig vragen over veganistisch eten tijdens een zwangerschap. “Zwangeren komen vaak uit onzekerheid naar mij toe voor advies, omdat ze het graag goed willen doen tijdens de zwangerschap. Soms is die onzekerheid ingepraat door de omgeving of door een andere zorgverlener.” Het advies dat Faasen veelal geeft aan de mensen die bij haar aankloppen, is dat de borden voller mogen. “Natuurlijk is het advies niet voor iedereen hetzelfde, maar in de basis komt het er vaak op neer dat je vanaf het tweede of derde trimester meer mag eten. Volop fruit en groente, aangevuld met granen, knollen, noten, zaden, pitten en avocado. Belangrijk zijn met name bladgroente die calciumrijk zijn. Je bent een nieuw skelet aan het bouwen, dus calcium is een aandachtspuntje. IJzer ook, voor de toename van de bloedtoevoer.”

Het Voedingscentrum geeft ook adviezen aan zwangeren en noemt ook de ijzerrijke voeding als essentieel. Daarnaast adviseert het Voedingscentrum om bij elke maaltijd groente en fruit te eten. De vitamine c hierin helpt namelijk bij de opname van ijzer in het lichaam.

Soja tijdens de zwangerschap

Eerder dit jaar kwam de Gezondheidsraad met het advies om de hoeveelheid soja voor zwangeren te beperken en meer vette vis te eten. De zogenoemde isoflavonen in soja zouden volgens de raad van invloed zijn op het geslachtsorgaan van de baby. Omdat veel vlees en zuivel door veganisten wordt vervangen door sojaproducten, is dit advies voor hen van belang. Faasen is het echter niet eens met het advies van de Gezondheidsraad: “Als je het eigenlijke rapport van de Gezondheidsraad leest, komt het erop neer dat je heel veel soja moet eten — 1,2 kilo sojaburgers of 610 milliliter sojadrink, elke dag en voor langere tijd om precies te zijn. Zoveel soja eet een gemiddelde mens niet. Daarbij is het onderzoek dierexperimenteel uitgevoerd, waardoor het een lage bewijskracht heeft.”

De conclusie van het onderzoek van Meulenbroeks is duidelijk: verloskundigen en gynaecologen moeten aandacht hebben voor het voedingspatroon van veganistische zwangeren. “Ze geven aan zelf niet zo goed te weten wat ze met vragen over die diëten moeten, maar stuur die mensen dan door naar een goede diëtist”, stelt de onderzoeker. Omdat niet alle diëtisten thuis zijn in veganisme, is volgens Meulenbroeks verder onderzoek noodzakelijk.