Slechts kwart vraagt omgeving om hulp
Oud en nieuw is ieder jaar voor veel mensen een aanleiding om te stoppen met roken. Recent onderzoek toont aan dat steun en begrip van de omgeving van de roker een belangrijke rol spelen bij dit proces. Alleen gebeurt dit nu nog onvoldoende. In plaats van een reactie als 'eerst zien dan geloven' is het beter om de stopper aan te blijven moedigen en te vertrouwen. Ook wanneer het niet meteen lukt. Gemiddeld bestaat het proces om van de rookverslaving af te komen uit zes pogingen. Dit aantal wordt vaak onderschat door de omgeving.
80 procent van de rokers wil graag stoppen, maar iedere roker weet ook hoe lastig dit proces is. Steun uit de omgeving zoals van partners, kinderen, vrienden en collega’s kan hierbij van onschatbare waarde zijn. Recent onderzoek laat zien dat de omgeving meestal positief op een stoppoging reageert, maar 87 procent denkt ook 'eerst zien, dan geloven’. Volgens Stoppen met Roken coach Patricia van Rossum kan deze onbewuste houding een negatieve invloed hebben op de motivatie van de stopper. "De steun waar stoppers juist behoefte aan hebben, zit in kleine gebaren zoals vragen hoe het gaat en zeggen dat je vertrouwen hebt. Streng zijn of boos worden heeft geen zin."
Gemiddeld zes stoppogingen nodig
Meer dan 7 op de 10 rokers vertelt hun naasten dat ze gaan stoppen, maar slechts een kwart vraagt daarbij hun hulp. De overige stoppers (25 procent) houden hun goede voornemen voor zichzelf omdat ze onzeker zijn of het wel lukt, om zich in te dekken voor mislukking of om de druk om te moeten slagen te vermijden. Als het stoppen mislukt, brengt nog maar de helft van de stoppers de omgeving op de hoogte van een nieuwe poging, terwijl juist dan de steun van de omgeving van cruciaal belang is. De belangrijkste reden om het niet te vertellen is gebrek aan zelfvertrouwen. Niet-rokers onderschatten het aantal stoppogingen en denken dat er 3 of 4 nodig zijn, terwijl het gemiddelde op 6 ligt.
Iedere poging is stap dichterbij
Als een stopper toch weer begint te roken, roept dat vaak teleurstelling, frustratie en verdriet op bij de omgeving. Longfonds directeur Károly Illy, medebestuurder Gezondheidsfondsen voor rookvrij, een samenwerking van Hartstichting, KWF en Longfonds, benadrukt het belang om de stopper net zo lang te blijven steunen tot het lukt: "Blijf de stopper vooral aanmoedigen want iedere stoppoging brengt de stopper een stap dichter bij het moment om voorgoed gestopt te zijn. Dat is een knappe prestatie die ook nog eens veel gezondheidswinst oplevert, voor zowel de stopper als voor de omgeving."
Oproep aan omgeving stopper
Vanaf vandaag start een campagne 'Beste-niet-roker' met de boodschap: 'Stoppen met roken is moeilijk, maar makkelijker als jij dat begrijpt.' Tien stoppers doen hierin een dringende oproep aan de omgeving voor meer begrip en steun tijdens hun stopproces.
Tips voor de omgeving van stoppers
1. Vertrouwen hebben, zeg dat de stopper het kan
2. Motiverende dingen zeggen zoals: "ik vind het heel knap dat je gaat stoppen"
3. Bij iedere stoppoging complimenten en schouderklopjes blijven geven
4. Regelmatig vragen hoe het gaat
5. Zorgen voor afleiding
6. Verwijs naar de professionele hulp van de huisarts (deze zorg wordt vergoed) en naar online hulpbronnen
Onderzoek Beleving stoppen met roken (november 2023) uitgevoerd door Verian (voorheen Kantar Public) in opdracht van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij onder 2.122 Nederlanders van 18 jaar en ouder die ervaring hebben met stoppogingen (rokers die willen stoppen met roken, ex-rokers en niet-rokers waar mensen in de omgeving hebben aangegeven te willen stoppen met roken).
