LEIDEN - Zuurstof is essentieel voor ons om te leven. Maar zuurstof kan, in de vorm van reactieve moleculen, ook schadelijk zijn. Gelukkig bevat de buitenste laag van onze huid antioxidanten die de meeste schadelijke zuurstof direct uitschakelen, zo ontdekten Leidse chemici.
De resultaten van hun onderzoek staan beschreven in het julinummer van het tijdschrift Journal of Investigative Dermatology.
Verdedigingslinie
Dagcrèmes bevatten ook vaak antioxidanten die de huid beschermen. Volgens Claude Backendorf kunnen ze helpen, maar je moet er niet te veel van gebruiken. "Zuurstofradicalen zijn reactieve moleculen die giftig kunnen zijn voor ons lichaam. Onze huid wordt voortdurend blootgesteld aan deze schadelijke stoffen. Dat de huid zich met allerlei mechanismen – bijvoorbeeld in de vorm van vitamines – hiertegen beschermt, was al bekend. Maar nu blijkt dat de buitenste dode huidcellen zélf de eerste verdedigingslinie vormen."
Antioxidant
De Leidse chemici, onder leiding van Backendorf, ontdekten dat deze cellen speciale eiwitten bevat, zogenoemde SPPR-eiwitten, die als antioxidant werken: ze breken de schadelijke zuurstofmoleculen af. Vorig jaar ontdekte dezelfde groep al dat de SPPR-eiwitten bij wondgenezing in de huid een zuiverende werking hebben. "Dat gaf ons het vermoeden dat ze misschien bij een gezonde huid ook bescherming bieden", aldus Backendorf.
Sporen van interactie
De onderzoekers tonen hiermee voor het eerst aan dat de huid zichzelf actief verdedigt tegen schadelijk zuurstof. "In 1851 is al ontdekt dat mensen een klein beetje zuurstof via de huid opnemen", zegt Backendorf. "En nu, 160 jaar later, vinden we voor het eerst sporen van interactie tussen zuurstof en huidcellen."
Dermatologen
De ontdekking is vooral van belang voor dermatologen. Het feit dat juist chemici en niet dermatologen deze ontdekking doen, heeft volgens Backendorf te maken met de vele investeringen in celonderzoek van de Leidse faculteit W&N. Backendorf: "In een lab als het Cell Observatory hebben we meer mogelijkheden dan in een klassiek dermatologisch lab."
- Universiteit Leiden
