Voor het eerst lijkt een geneesmiddel het beloop van de ziekte van Alzheimer te beïnvloeden. Reeds bestaande medicijnen behandelen de symptomen, maar doen niets aan de progressie van de ziekte.
Het nieuwe middel, solanezumab, heeft een positief effect op het geheugen van patiënten met milde Alzheimer in de loop van een aantal jaar. De effecten zijn nauwelijks waarneembaar voor patiënten en hun familie en het is geen genezing, maar de mogelijkheden voor deze ontdekking lijken erg groot. Het is namelijk voor het eerst dan een geneesmiddel het tempo waarin een ziekte de hersenen beschadigt vertraagt. Een doorbraak, aldus Eric Karran, onderzoeksdirecteur van Alzheimer's Research UK.
Onderzoek
Het geneesmiddel, ontwikkelt door de Amerikaanse fabrikant Eli Lilly, is al eerder uitgebreid getest in een grote groep patiënten met (milde) dementie. Dit onderzoek gaf echter niet de gewenste resultaten. Toen de onderzoekers de gegevens uitgebreider gingen analyseren, vonden ze wel een effect.
In een groep van 1300 patiënten met milde dementie bleken mensen die het geneesmiddel 18 maanden kregen 30 procent langzamer achteruit te gaan op het gebied van cognitie en geheugen, dan patiënten die een placebo slikten. Voor de patiënten was dit slechts een klein (onmerkbaar) verschil. Daarbij was het op dat moment nog onduidelijk of het geneesmiddel echt het ziekteproces remde of dat ook solanezumab alleen de symptomen behandelde.
Vervolg
In een vervolgstudie slikten alle 1300 patiënten gedurende twee jaar het geneesmiddel. Als het medicijn alleen de symptomen behandelt, zou na verloop van tijd geen verschil meer moeten bestaan tussen beide groepen. Dit was niet het geval. De verschillen bleven, dus dit duidt erop dat het geneesmiddel echt het ziektebeloop beïnvloedt.
De farmaceut kijkt nu of het geneesmiddel effectiever is wanneer patiënten het krijgen in een vroege fase van de ziekten. Ze verwachten dat dit het geval is, omdat het middel geen effect had bij patiënten met al verder gevorderde dementie. "Het zou zomaar zo kunnen zijn dat de effecten nog groter zijn als patiënten al vroeg beginnen met solanezumab", aldus Karran.
Plaques
Volgens de wetenschappers ondersteunen de resultaten ook het idee dat plaques in de hersenen de oorzaak zijn van de mentale achteruitgang. Het geneesmiddel is een antilichaam dat werkt door de bouwstenen van de plaques langzaam te demonteren, waardoor ze langzaam uit elkaar vallen. Tot nu toe hadden medicijnen die zich richten op de plaques nog weinig effect, waardoor sommige wetenschappers dachten dat andere biologische processen verantwoordelijk waren voor de ziekte van Alzheimer.
De resultaten zijn gepresenteerd op de Alzheimer's Association International Conference in Washington.
- Guardian
