Kun je aankomen door stress?

Ieder mens heeft stress op zijn tijd, en daar is niks mis mee. Het wordt pas vervelend als er langdurige, chronische stress is. Bijvoorbeeld door geldgebrek, problemen op het werk, gezondheidsklachten, te weinig ontspanning of relatieproblemen. Er zijn mensen die ervan afvallen maar veel mensen komen juist aan door chronische stress. Vaak komt dit door een samenspel van verschillende factoren:

Hormonen

Acute stress, bijvoorbeeld als je net voor de bus kunt wegspringen, zorgt ervoor dat het lichaam stresshormonen aanmaakt. Dat zijn met name adrenaline en cortisol. Deze hormonen zorgen ervoor dat je hart sneller gaat kloppen en je bloeddruk stijgt. Er gaat meer bloed naar je hersenen: je wordt alert. Ook gaat er meer suikers vanuit je lever en je spieren naar het bloed. Zo bereidt het lichaam zich voor om te vluchten of te vechten met datgene dat stress veroorzaakt. Dit proces komt weer tot stilstand als de stress ophoudt. Maar wat als die stress niet ophoudt? Veel mensen hebben last van langdurige  psychische stress en ook van chronische stress. Dan maakt het lichaam continu teveel cortisol aan. Dit hormoon heeft een direct effect op het lichaamsgewicht en op de vetverdeling. Je komt aan, en je krijgt vooral meer buikvet.

Hoe komt dat? Cortisol verhoogt de eetlust en je krijgt met name zin in zoete en vette producten: chocolade en ijs bijvoorbeeld. En uit onderzoek blijkt dat dit voedsel juist weer zorgt voor een verhoging van het cortisol in je lichaam! Zo kom je in een spiraal terecht, waardoor je steeds dikker kunt worden.

Minder gezond leven

Van cortisol krijg je dus trek in minder gezond voedsel. Maar ook op een andere manier kan stress ervoor zorgen dat je ongezonder gaat eten. Stress kost energie voor je lichaam. Je wordt er moe van, en wie moe is, heeft minder ‘puf’ om boodschappen te doen, te koken en gezond te eten. Je hebt ook minder energie voor sporten, wandelen of andere vormen van lichaamsbeweging. Zo leef je minder gezond, en dat heeft invloed op je gewicht.

Alcohol

Dat glas wijn of biertje om te ontspannen na een stressvolle werkdag? Kijk uit! Alcohol zorgt juist voor een verhoging van het cortisolgehalte in het lichaam. Een bierbuik ontstaat waarschijnlijk deels door een te hoog cortisolgehalte. Verder remt alcohol de vetverbranding, verhoogt het de eetlust én vermindert het je remmingen, zodat je al snel naar die bitterbal of zak nootjes grijpt.

Slaapgebrek

Lig je ’s nachts te piekeren door de stress? Ook een slaaptekort kan ervoor zorgen dat je gewicht toeneemt. Door slaaptekort stijgt (alweer!) het cortisolgehalte. En ook het hormoon ghreline stijgt, een hormoon dat de honger opwekt. Ook wordt je lichaam ongevoeliger voor insuline, wat een risico kan zijn voor het ontwikkelen van diabetes. Overgewicht leidt trouwens vaak ook weer tot slecht slapen, snurken en slaapapneu. En zo begint de cirkel weer opnieuw….

Niet iedereen wordt dikker

Mensen verschillen in de manier waarop ze stress ervaren, en ook in de manier waarop hun lichaam omgaat met stress. Bij sommige mensen werkt het hormoon cortisol minder sterk dan bij andere mensen. En die zijn dan ook minder gevoelig voor gewichtstoename. Sommige mensen vallen zelfs af door stress. Vaak komt dat omdat ze van de stress niet kunnen eten of ze omdat ze hyperactief worden. Ook niet gezond. Maar de meeste mensen kampen bij stress met de gevolgen van die verstoring in hormonen, met name cortisol.

Wat kun je doen?

Als je dit artikel leest, besef je misschien hoe ingewikkeld al deze lichaamsprocessen zijn. Wil je er meer van weten, dan raden we je het boek ‘Vet Belangrijk’ aan van Liesbeth van Rossum en Mariëtte Boon. Dat boek laat zien wat er allemaal komt kijken bij gewichtstoename en afvallen. Eén ding is nu hopelijk wel duidelijk: een afslankdieet gaan volgen wanneer je veel last hebt van stress, is gedoemd te mislukken. Het tegelijkertijd aanpakken van de stress is zeker nodig. Zoek eventueel professionele hulp en misschien kunnen deze tips ook een beetje helpen.