Hoe ga je om met PTSS?

Een posttraumatische stress-stoornis (PTSS) ontstaat vaak op jongere leeftijd. De stoornis heeft vaak een chronisch verloop. Bij meer dan de helft van de mensen duurt PTSS langer dan een jaar, bij een derde van de gevallen zelfs langer dan 5 jaar. Van de mensen met PTSS die hulp zoeken is de helft na ongeveer drie jaar hersteld. Zonder hulp is de helft na meer dan vijf jaar hersteld.

Zelf doen

Je kunt zelf veel doen om je klachten te verminderen. De eerste stap is toegeven en accepteren dat er iets aan de hand is. Neem je gevoelens en klachten serieus. Begin bijvoorbeeld met het bijhouden van een dagboekje. Schrijven kan een manier zijn om onder woorden te brengen wat je bezig houdt. Waar ben je bang voor? En wat doe je dan?

Praten
Het is ook belangrijk om je problemen met iemand te delen. Praten lucht op! Hardop denken maakt je bewust van de klachten en daarbij kan de luisteraar je steunen. Doe dit vooral bij mensen die je vertrouwt. Soms zijn problemen gemakkelijker te bespreken met iemand die je minder goed kent. Er bestaan ook telefonische hulpdiensten.

Informatie
Bij sommige mensen zorgt informatie ervoor dat zij inzicht krijgen in hun problemen of klachten. Het kan bijvoorbeeld helpen om te weten dat de angst of paniek na 60 tot 90 minuten vanzelf minder wordt. Over psychiatrische ziekten bestaan veel folders, brochures, boeken, dvd's en internetsites. Veel instellingen voor geestelijke gezondheidszorg organiseren informatiebijeenkomsten, cursussen en trainingen.

Als de klachten echter niet overgaan, of als je merkt dat je niet goed kunt functioneren dan is het verstandig om hulp te zoeken.

Behandeling

De behandeling van PTSS vindt plaats in groepsverband of individueel. Een groep kan steun bieden. Gesprekken met elkaar en een begeleidend psycholoog kunnen je soms een stap verder helpen. Of groepstherapie jou kan helpen hangt af van het soort heftige ervaringen. Niet iedereen is geschikt voor behandeling in een groep.

Veilig
Tijdens de behandeling moet de gebeurtenis, en de daarbij behorende emoties, pijn en verdriet, een plek krijgen. Door er veel over te praten in een veilige omgeving wordt het probleem 'gewoner'. Dat is belangrijk: je moet het gevoel van veiligheid terugkrijgen en de controle over het eigen lichaam en leven. Bij de therapie kunnen hypnose en schrijftherapie ingezet worden.

EMDR
Een andere manier is de EMDR-behandeling (eye-movement desensitization and reprocessing). Terwijl je denkt aan de heftige gebeurtenis uit het verleden word je afgeleid met geluiden of een bepaalde (slinger-) beweging. Op deze manier kun je de heftige ervaring gemakkelijker verwerken.

Antidepressiva
Medicijnen kunnen de therapie ondersteunen, ze maken het verwerkingsproces draaglijker. Antidepressiva zijn de meest gebruikte medicijnen: ze verminderen het gevoel van ontreddering. Een eventueel bijkomende depressie kan hiermee ook bestreden worden. Medicijnen kunnen de therapie echter niet vervangen.

Soms schrijft een arts in het begin ook kalmerende medicijnen voor om de angsten en slapeloosheid te verminderen.

Tips

• Gun jezelf veel tijd en rust.
• Probeer langzaam door te laten dringen wat er precies gebeurd is.
• Praat over wat je is overkomen.
• Zoek steun.
• Praat ook met anderen over hun leven. Dat geeft afleiding en helpt relativeren.
• Houd een normaal dagritme en pak beetje bij beetje de dagelijkse routine weer op.
• Zoek afleiding, doe ontspanningsoefeningen of ga sporten.