Schurft? Permetrine helpt, máár let op huidreacties

Huidreacties bij behandeling schurft door permetrine

schurft-lareb-gn
Getty Images

Het aantal gevallen met schurftbesmetting stijgt snel, waardoor meer mensen een behandeling tegen schurft krijgen. Een veelgebruikt middel voor de behandeling van schurft is permetrine-gel of -crème. Maar permetrine kan voor huidreacties zorgen. Op welke plekken ontstaan de huidreacties en hoe ontstaan ze? Bijwerkingencentrum Lareb legt het voor je uit.

Wat is schurft?

Schurft, ook bekent als scabiës, is een vervelende huidaandoening die steeds vaker voorkomt. De huidaandoening wordt veroorzaakt door de schurftmijt Sarcoptes scabiei. Schurft is besmettelijk, maar niet gevaarlijk. Het aantal gevallen van schurftbesmetting is tussen 2011 en 2021 verviervoudigd. Ook in 2022 en 2023 zet de trend zich voort. Vooral bij jongeren tussen 20 en 24 jaar oud komt schurft het vaakst voor. Maar ook worden uitbraken van schurft gezien in zorginstellingen, zoals verpleeghuizen.

Hoe zorgen de schurftmijten voor klachten?

De volwassen vrouwelijke schurftmijten graven gangetjes in de huid, waarin ze hun eitjes leggen. Deze gangetjes zijn vaak te vinden tussen de vingers, aan de binnenkant van de polsen, de oksels, de taille, de voeten en de enkels. Na drie tot vijf dagen komen de eitjes uit. Bij kleine kinderen zitten de schurftmijten vaak op het hoofd. De schurftmijten worden overgedragen door langdurig direct huidcontact of door het delen van kleding, handdoeken of beddengoed. Na de besmetting met de schurftmijt is iemand besmettelijk vanaf één tot twee weken na de besmetting, ook als de klachten nog niet aanwezig zijn.

Hoe wordt schurft behandeld?

In Nederland schrijven artsen vaak permetrine-gel of -crème (vijf procent) voor om schurft te behandelen. Permetrine doodt zowel de schurftmijt als de eitjes. Na een douche moet de gel of crème over het lichaam vanaf de kaakrand tot de voetzolen gesmeerd worden. Een tandenborstel kan helpen bij het aanbrengen van de crème of gel onder de vinger- en teennagels. De crème of gel moet 12 uur lang op de huid zitten, daarna mag iemand weer douchen. Na een toiletbezoek moet de crème of gel opnieuw worden aangebracht. De behandeling moet na zeven dagen herhaald worden. Naast het smeren met permetrine moeten ook hygiënische maatregelen worden genomen. Kledingstukken, beddengoed en handdoeken die binnen 72 uur voor de eerste behandeling in gebruik waren, moeten gewassen worden op minimaal 60 graden Celsius voor minimaal tien minuten. Voorwerpen die niet op deze temperatuur in de was kunnen, moeten drie dagen in een afgesloten zak worden bewaard.

Hoe werkt permetrine?

Permetrine is een synthetisch pyretroïd dat insecten doodt. Een pyretroïd zijn niet natuurlijke stoffen die insecten doden door de signalen in de zenuwcellen te verstoren. Eerder werd permetrine ook als gewasbeschermingsmiddel gebruikt, maar dit is sinds 2000 verboden.

Welke huidklachten kun je krijgen bij permetrine?

De meest voorkomende bijwerking van permetrine gel- en crème zijn huidreacties, waarbij jeuk en huiduitslag vaak voorkomen. De huiduitslag kan bestaan uit jeukende rode bulten, rode plekken of een droge huid. Ook kun je last krijgen van huidparesthesieën - een gevoelsstoornis door druk op een zenuw - bijvoorbeeld een stekend, branderig of tintelend gevoel. Dit onaangename gevoel kan enkele uren na het aanbrengen van de crème of gel ontstaan. Binnen twee dagen verdwijnen deze gevoelsstoornissen meestal. In de meldingen van Bijwerkingencentrum Lareb valt op dat de gevoelsstoornissen ook of alleen in het gezicht voorkomen. Dit is juist de plek waar geen permetrine is gesmeerd.

Hoe ontstaan huidreacties door permetrine?

De huidreacties kunnen ontstaan door een allergische reactie op de gedode schurftmijten in de huid. Maar de gevoelsstoornissen kunnen ook een direct gevolg zijn van de permetrine. Gevoelsstoornissen ontstaan doordat de werking van de huidzenuwen wordt verstoord. Deze verstoring kan ontstaan door permetrine. Maar systemische bijwerkingen zijn niet te verwachten door de lage opname van permetrine via de huid. Daarom is het niet duidelijk hoe de gevoelsstoornissen ontstaan.

Wanneer houden de klachten op na een behandeling met permetrine?

Na de behandeling met permetrine nemen de jeuk en de huidplekken langzaam af. De klachten kunnen in het begin verergeren door de huidreacties die kunnen ontstaan. Meestal verdwijnt de jeuk na twee weken en de huidplekken na twee tot zes weken. Neem opnieuw contact op met de huisarts als de jeuk twee weken na de behandeling weer erger wordt, de jeuk na vier weken nog niet over is of als iemand na de behandeling nieuwe plekken op de huid krijgt.

Ervaar je zelf een bijwerking? Meld bijwerkingen ook bij het Bijwerkingencentrum Lareb. Dat kan via mijnbijwerking.nl.

Dit artikel is geschreven door Bijwerkingencentrum Lareb. Dit is het Nederlandse meld- en kenniscentrum voor bijwerkingen van medicijnen, vaccins en gezondheidsproducten. Ook is Lareb het kenniscentrum voor medicijngebruik rondom de zwangerschaps- en borstvoedingsperiode: Moeders van Morgen. Om de veiligheid van medicijnen en vaccins te bewaken, verzamelt en analyseert Lareb meldingen van mogelijke bijwerkingen. Daarnaast doet Lareb vragenlijstonderzoeken en verspreidt Lareb kennis over bijwerkingen zo veel mogelijk.