Mannen met hogere concentraties van het mineraal selenium in teennagels hebben een verlaagd risico op gevorderde stadia van prostaatkanker, zo blijkt uit Nederlands onderzoek.
Bij mannen met hogere hoeveelheden selenium in de teennagels is het risico met meer dan 60 procent verlaagd in vergelijking met mannen met lage waarden. Maastricht UMC+ voerde de studie uit onder meer dan 58.000 Nederlandse mannen van 55 tot 69 jaar. De resultaten zijn gepubliceerd in het Journal of the National Cancer Institute.
Het onderzoek
Het onderzoek is uitgevoerd binnen de Nederlandse Cohortstudie (NLCS), waarin 58.000 mannen en 62.000 vrouwen uit het hele land zijn opgenomen. Bij alle deelnemers in de NLCS zijn in 1986 voedings- en leefgewoonten gemeten. Op hetzelfde moment zijn van ruim tachtig procent van de deelnemers teennagelknipsels verzameld. Deze zijn gebruikt voor de bepaling van de concentratie selenium in het lichaam.
Sinds 1986 is tevens het ontstaan van kanker onder NLCS-deelnemers nauwkeurig bijgehouden. Zodoende konden de onderzoekers het verband bestuderen tussen seleniumstatus en prostaatkanker.
Gevorderde prostaatkanker
Selenium is van nature aanwezig in veel voedingsmiddelen, waaronder volkorenbrood, schaal- en schelpdieren en groente. Het mineraal is een essentieel sporenelement dat mogelijk een beschermend effect heeft tegen prostaatkanker. Een aantal onderzoeksvragen waren echter nog altijd onbeantwoord.
"Zo hebben wij specifiek gevorderde prostaatkanker onderzocht. Dit type heeft een slechte prognose en is daarom het meest relevant om vanuit gezondheidsperspectief te bestuderen", zegt prof. Piet van den Brandt, hoogleraar Epidemiologie en projectleider. "Andere studies onderzochten prostaatkanker als geheel, dus ook niet agressieve vormen. Het verband met selenium blijkt het sterkst voor de gevorderde stadia van prostaatkanker."
Teennagelselenium
Voor het onderzoek zijn mannen onderzocht waarvan de inname van selenium relatief laag is. Van den Brandt: "Dat is belangrijk omdat verschillende eerdere studies werden uitgevoerd in landen met hogere seleniumwaarden. Daar werd vaak geen verband gevonden tussen selenium en prostaatkanker".
De reden dat de onderzoekers voor teennagelselenium hebben gekozen is omdat het een goed beeld geeft van lange termijn blootstelling aan selenium. Dat is namelijk essentieel bij onderzoek naar kanker met een langdurig ontstaansproces. Selenium kan ook bepaald worden in bloed, maar dat geeft slechts een beeld van de korte termijn seleniumblootstelling.
Mogelijke bescherming
"Onze studie levert dus belangrijk aanvullend bewijs dat een lage seleniumwaarde een risicofactor is voor gevorderde prostaatkanker. Dit is van belang, omdat er weinig andere risicofactoren voor het ontstaan van prostaatkanker bekend zijn. Verder experimenteel onderzoek in Europa is nodig om te achterhalen of een hogere selenium inname het risico op prostaatkanker effectief kan verminderen bij mannen met lage seleniumwaarden", besluit Van den Brandt.
- Maastricht UMC+
