Voornamelijk vijftigers en zestigers kunnen de kans dat zij gaan dementeren halveren door gezonder te leven. Dat blijkt uit een 'dementie-voorspellend' rekenmodel.
Het gaat om de LIBRA-index, ontwikkeld aan het academisch ziekenhuis Maastricht (azM) en de Universiteit Maastricht (UM). Het is het enige dementie-voorspellende model dat volledig gericht is op risicofactoren waar je zelf iets aan kunt doen.
Risicofactoren zonder invloed
Zoals de meeste mensen weten, heb je op de meeste risicofactoren voor dementie zelf geen invloed. Leeftijd speelt de grootste rol. Hoe ouder je bent, hoe meer risico je loopt op een vorm van dementie. Minder dan 1 procent van de mensen tussen de 60 en 65 heeft dementie; onder 90-plussers geldt dat voor 40 procent.
Daarnaast wordt de diagnose vaker gesteld bij vrouwen, laagopgeleiden en mensen met een bepaald, afwijkend gen. Dat laatste is slechts bij enkele families in Nederland het geval. De dragers van dit gen dementeren al op jonge leeftijd (50-).
Risicofactoren met invloed
Aan bovenstaande kan je zelf weinig veranderen. Maar dat er helemaal niets aan te doen is om dementie te voorkomen, is niet waar, zegt psycholoog en epidemioloog Sebastian Köhler van het Alzheimer Centrum Limburg, coördinator van het LIBRA-project. "Eerder is al uitgerekend dat het aantal alzheimerpatiënten met een derde daalt als iedereen gezond leeft. Ik weet dat het moeilijk is om je levensstijl te veranderen, maar als er een pilletje zou bestaan dat de kans op dementie verlaagt, wil iedereen dat slikken."
Het gaat dan voornamelijk om veranderingen in het bewegingspatroon, alcohol en roken. Die drie zaken kunnen leiden tot bepaalde aandoeningen, die op hun beurt de kans op dementie weer vergroten. Als iemand eenmaal aan het dementeren is, kan vertrouwde muziek helpen in de omgang en het contact met diegene, zo bleek onlangs.
'Op tijd beginnen'
Wie zijn risico op dementie wil verlagen, kan zijn levensstijl het beste vroeg aanpassen. Vijftigers en zestigers die nu ongezond leven, kunnen hun dementiekans in de komende acht jaar halveren van ongeveer 6 naar 3 procent door gezond te gaan leven. Zij hebben daar veel meer invloed op dan bijvoorbeeld zeventigers (van 13 naar 9 procent). Bij tachtigers was geen verschil te zien.
Bron: Maastricht UMC
