Afwijkingen in de hoeveelheid Alzheimer-eiwitten in het hersenvocht bekijken met behulp van een lumbaalpunctie, vergroot de nauwkeurigheid van de voorspelling op toekomstige dementie met 11 procent. Dit blijkt uit een onderzoek van Maastricht UMC+ en het Alzheimer Centrum Limburg.
Met geheugentesten en een scan van het brein kan je risico op dementie ingeschat worden. Maar lang niet iedereen met geheugenproblemen wordt dement. En het komt vaak genoeg voor dat op basis van deze onderzoeken geen uitsluitsel kan worden gegeven. Patiënten weten dan niet goed waar ze aan toe zijn.
Punctie
De ziekte van Alzheimer kenmerkt zich onder meer door de ontwikkeling van ophopingen van eiwitten in het brein. Deze amyloïde plaques verstoren de hersenfuncties en kunnen leiden tot geheugenklachten en dementie.
Eiwitbepalingen in hersenvocht kunnen de voorspelling op dementie verbeteren. Door middel van een lumbaalpunctie wordt hersenvocht uit het ruggenmerg gehaald. Vervolgens wordt hierin gekeken naar afwijkingen in de hoeveelheid Alzheimer-eiwitten.
De techniek wordt echter nog weinig toegepast, omdat de meerwaarde nog onvoldoende is vastgesteld. De Maastrichtse onderzoekers analyseerden daarom een fictief scenario via een computermodel, waarbij de lumbaalpunctie een standaard onderdeel vormde van de diagnostiek bij mensen met een geheugenstoornis. Daarbij stelden zij zich de eenvoudige vraag: "Heeft deze test meerwaarde?", rekening houdend met verwachtingen over het effect op kwaliteit van leven, zorgkosten, bijwerkingen, etc.
Meerwaarde
De onderzoeksresultaten laten zien dat de introductie van de lumbaalpunctie de nauwkeurigheid van de voorspelling op toekomstige dementie met 11 procent vergroot. Hoewel dit gepaard gaat met kosten, verhoogt het de kwaliteit van leven. "Dat is precies waar het om gaat", zegt hoofdonderzoeker Ron Handels. "Als onze aannames kloppen dan is het standaard aanbieden van een lumbaalpunctie waarschijnlijk een doelmatige techniek. Omdat we deze potentie hebben aangetoond is het waardevol om het effect op kwaliteit van leven in de praktijk te onderzoeken en zo vast te kunnen stellen of de lumbaalpunctie standaard zou kunnen worden geïntroduceerd."
De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het Journal of Alzheimer's Disease.
- Maastricht UMC+
