Tot voor kort konden artsen ophopingen van het alzheimereiwit amyloïd alleen onder de microscoop zien nadat een patiënt was overleden. Deze ophopingen, plaques, blijken ook tijdens het leven al zichtbaar met een PET-hersenscan. Dat toont Marissa Zwan aan in haar proefschrift. Hiermee kunnen artsen beter onderscheid maken tussen verschillende vormen van dementie en met meer zekerheid een diagnose stellen.
Een amyloïd PET-scan kan artsen in gevallen van twijfel helpen om met meer zekerheid de diagnose de ziekte van Alzheimer te stellen, bleek uit het onderzoek van Zwan. En dit zorgt er weer voor dat artsen een passender behandelplan voor hun patiënt kunnen maken.
Jongere alzheimerpatiënten
Patiënten met de ziekte van Alzheimer hebben opstapelingen van het eiwit amyloïd tussen de hersencellen. Bij oudere patiënten boven de 70 jaar is de ziekte vaak te herkennen aan geheugenproblemen. Bij jongere alzheimerpatiënten kan het lastiger zijn om de ziekte vast te stellen omdat zij dikwijls andere klachten hebben, zoals visuele problemen en verlies van ruimtelijk inzicht.
Nieuwe test voor diagnose
Zwan vergeleek bij 433 patiënten de gegevens van de amyloïd PET-scans met gegevens van amyloïd gemeten in hersenvocht. Zij bleken in hoge mate overeen te komen. De PET-scan is dus – naast de al bekende hersenvochtmethode – te gebruiken als nieuwe diagnostische test voor het aantonen van de aanwezigheid van alzheimereiwitten.
Toekomst
Het in beeld brengen van amyloïd plaques met een PET-scan biedt ook mogelijkheden voor de patiënt van de toekomst. Onderzoek bij gezonde ouderen laat zien dat amyloïd plaques aanwezig zijn bij een deel van de mensen zonder hersenschade of geheugenverlies. Maar ook laat het onderzoek zien dat de aanwezigheid van plaques samenhangt met risicofactoren voor het krijgen van de ziekte van Alzheimer, zoals veroudering en subjectieve geheugenklachten. Met gebruik van de PET-hersenscan is het mogelijk om de vroegste veranderingen van de ziekte van Alzheimer beter te begrijpen.
Marissa Zwan promoveert op 3 maart 2016.
- VU medisch centrum
