De opvattingen van patiënten over hun geneesmiddelen zijn mede bepalend voor hoe goed ze deze innemen. Toch zijn er aanwijzingen dat hun opvattingen nu, weinig zeggen over hun geneesmiddelengebruik op de lange termijn, zo blijkt uit onderzoek van NIVEL-onderzoeker Hanneke Zwikker, waarop ze 2 december 2015 promoveert aan de Radboud Universiteit.
Als patiënten met een chronische aandoening volledig trouw zijn aan hun medicatie, dan heeft dat een gunstige invloed op de ervaren gezondheid van patiënten en dit zou ook kosten besparen. Om erachter te komen hoe je therapietrouw zou kunnen bevorderen bij patiënten met reumatoïde artritis, heeft Hanneke Zwikker samen met collega’s onderzoek gedaan onder reumatologen en patiënten van de Sint Maartenskliniek in Nijmegen.
Afwegen
Mensen blijken, al dan niet bewust, de voor- en nadelen van het innemen van hun geneesmiddelen af te wegen. Hoe deze balans uitslaat, bepaalt mede of ze het geneesmiddel uiteindelijk innemen. Hoe minder ze bijvoorbeeld de noodzaak zien hun medicatie te slikken en hoe meer zorgen ze hebben over nadelen van het slikken van medicatie, hoe groter de kans is dat ze de geneesmiddelen niet (goed) innemen. Dit heet ook wel ‘therapieontrouw’ en kan nadelig zijn voor de gezondheid van een patiënt.
Opvattingen
Zwikker heeft de rol van medicatie-opvattingen bij reumapatiënten verder verkend. Ze toont aan dat de opvattingen van een patiënt over zijn medicatie nog steeds aanzienlijke voorspellers zijn van therapietrouw, als daarnaast rekening wordt gehouden met factoren zoals angst en depressie. Ook heeft zij een aanwijzing gevonden dat opvattingen die patiënten nu hebben over hun medicatie, niets zeggen over medicatiegebruik op de lange termijn. Dit soort informatie helpt bij het ontwerpen van effectieve aanpakken om therapietrouw te verbeteren.
Metende medicijnpotjes
Het werk van Zwikker en collega’s levert aanwijzingen op om de opvattingen van patiënten met reumatoïde artritis over hun medicatie te veranderen en zo hun therapietrouw te verbeteren. Binnen de Sint Maartenskliniek heeft dit onder meer geleid tot de start van nieuw onderzoek naar het effect op (onder andere) medicatie-opvattingen en therapietrouw van een medicijnpotje met een chip die de therapietrouw meet. Dit onderzoek zal nog concretere handvatten opleveren om therapietrouw te optimaliseren.
- Nivel