UTRECHT - Een internationaal team van wetenschappers, waaronder van de Universiteit Utrecht, heeft een stof ontwikkeld die een sterk beschermende werking heeft tegen bacteriën en een aantal virussen, waaronder hiv. De onderzoekers publiceren hun resultaten in het toonaangevende tijdschrift Nature.
De ontwikkelde stof, succesvol bij muizen en menselijke cellen, stimuleert een opruimmechanisme in cellen waardoor ook ziekteverwekkers worden aangepakt. De stof, een zogenaamd peptide, is mogelijk interessant voor toekomstige therapieën tegen ziektes als aids en listeriose.
Ziekteverwekkers opruimen
Het nieuwe peptide, genaamd tat-beclin, grijpt in op een afweermechanisme in de cel tegen ongewenste indringers, zoals virussen en bacteriën. Bij dit mechanisme, genaamd autofagie, eet de cel de ziekteverwekkers op.
"Dit is een heel zorgvuldig gereguleerd proces waarbij het eiwit GAPR-1 betrokken is dat de opruiming remt", zegt Bernd Helms, hoogleraar Veterinaire Biochemie aan de Universiteit Utrecht. "Een virus als hiv maakt hier dankbaar gebruik van en bootst GAPR-1 na, zodat het afweermechanisme wordt geremd en het virus zijn gang kan gaan. Het peptide wat wij ontwikkelden, maakt die remming weer ongedaan zodat de cel zich alsnog kan verweren."
Therapieën
De wetenschappers onderzochten het effect van het tat-beclin peptide in HIV-besmette menselijke cellen. "Het peptide bleek inderdaad een sterk beschermende werking te bieden tegen het virus", zegt Helms.
"Dit maakt het interessant voor therapieën tegen virale en bacteriële ziekteverwekkers als hiv en listeria, maar mogelijk ook tegen neurologische ziektes als Huntington, Alzheimer en Parkinson. Daarvoor zijn eerst nog klinische studies nodig dus dan duurt het nog jaren voor die op de markt verschijnen als ze succesvol blijken. Maar de eerste stap is gezet."
De resultaten zijn gepubliceerd in Nature.
- Universiteit Utrecht
