Als een baby te vroeg geboren is
Ongeveer 5 procent van de baby’s komt na een zwangerschap van minder dan 37 weken ter wereld. Dan spreken we over vroeggeboorte of prematuriteit. Een te vroeg geboren baby dus. Wat heeft dat voor gevolgen?
Te vroeg geboren baby’s zijn nog niet helemaal klaar voor een leven buiten de baarmoeder. Het kan zijn dat sommige lichaamsfuncties nog niet voldoende uitgerijpt zijn.
Gezondheidsproblemen bij te vroeg geboren baby’s
Kinderen die na minder dan 35 weken geboren worden, kunnen zichzelf vaak nog niet goed op temperatuur houden, waardoor ze in een couveuse moeten worden verzorgd.
De longen zijn vaak nog niet uitgerijpt, waardoor premature baby’s eerder ademhalingsproblemen ontwikkelen. Het ademcentrum is op een bepaalde leeftijd nog onrijp, waardoor de ademhaling onregelmatig kan verlopen. Dit is een van de redenen dat deze kinderen op de couveuseafdeling aan een monitor liggen, zodat de ademhaling, het hart en het zuurstofgehalte in het bloed bewaakt kunnen worden. Het is regelmatig nodig de ademhaling met medicatie of apparatuur te ondersteunen.
Het maagdarmkanaal functioneert nog niet zoals bij een op tijd geboren baby, zodat zij gemakkelijk voedingsproblemen ontwikkelen. Daarnaast hebben zij nog geen goede drinktechniek en is sondevoeding nodig. Door bloedafbraak na de geboorte en onrijpheid van de lever, worden vroeggeboren baby’s eerder geel dan voldragen baby’s.
De afweer tegen bacteriën is nog onvoldoende op peil gekomen, ten opzichte van op tijd geboren kinderen. Dit maakt ze kwetsbaar voor infectieziekten.
Oorzaken vroeggeboorte
Meestal is er geen oorzaak aan te wijzen. In enkele gevallen opent de baarmoederhals zich voortijdig, maar dat komt weinig voor. Dit heet cervixinsufficiëntie. Het kan bij eventuele volgende zwangerschappen weer gebeuren. Soms heeft de oorzaak te maken met een ziekte bij de baby, bijvoorbeeld een infectie. Ook twee- en drielingen worden vaak te vroeg geboren.
In een aantal situaties moet je voor je uitgerekende datum bevallen via een keizersnede, bijvoorbeeld vanwege je eigen gezondheid (zoals bijvoorbeeld zwangerschapsvergiftiging) of die van je baby (onvoldoende groei bij kleine placenta).
Behandeling te vroeg geboren baby
De medische zorg rond te vroeg geboren baby’s is zeer uitgebreid en complex. Hoeveel ondersteuning en verzorging een te vroeg geboren baby nodig heeft, hangt onder andere af van de zwangerschapsduur. Het maakt veel uit of je baby bij 30 of bij 35 weken geboren is.
Als de toestand van je baby het toelaat, mag deze eerst nog even op je borst blijven liggen. Het is wel belangrijk dat je baby niet afkoelt. De baby zal zorgvuldig lichamelijk onderzocht worden en vervolgens overgebracht worden naar de couveuse-unit op de kinderafdeling of elders in het ziekenhuis. Daar wordt het gewicht gemeten en zal afhankelijk van de zwangerschapsduur de baby aan de monitor worden gelegd. Tevens worden afspraken gemaakt voor bloedonderzoek.
Wanneer naar neonatale intensive care unit?
Wanneer zich geen complicaties voordoen kunnen prematuur geboren baby’s vanaf 32 weken worden behandeld in een algemeen ziekenhuis. Is er langdurige beademing nodig is of is er onderzoek of een behandeling nodig die niet mogelijk is op een algemene kinderafdeling, dan gaat je baby naar een zogenoemde neonatale intensive care unit. Academische en een aantal andere ziekenhuizen hebben zo’n afdeling. Ook als de artsen verwachten dat je baby heel licht zal zijn of voor 32 weken geboren zal worden, ga je voor de bevalling naar een ziekenhuis waar een neonatale intensive care unit is.
Gevolgen op de lange termijn
Kinderen die zeer vroeg geboren zijn (bijvoorbeeld bij 24 weken) hebben, als ze overleven, een grote kans op een handicap. Vaak is niet goed te beoordelen hoe zo’n baby op latere leeftijd zal functioneren.
Bij kinderen die na een langere zwangerschapsduur geboren worden, is de vroeggeboorte meestal niet het probleem. Het gaat er veel meer om of er voor de geboorte al ongunstige omstandigheden bestonden of dat de te vroeg geboren baby complicaties krijgt die een gevolg zijn van de vroeggeboorte. Het hangt in de meeste gevallen vooral af of een baby complicaties in deze periode heeft doorgemaakt, zoals langdurige beademing, infectie, een ernstige bloeding in de hersenen, of een complexe operatie.
Dit artikel is goedgekeurd door Dr. J.M. de Bont, kinderarts-kinderneuroloog in UMC Utrecht.
Laatst herzien op
