Pre- en postnatale depressie
Terwijl je op de beroemde roze wolk zou moeten zitten, voel je je neerslachtig tijdens je zwangerschap. En de babyblues net na je bevalling houden wel érg lang aan. Kun je last hebben van een depressie? Pre- en postnatale depressies: hier lees je er meer over.
Een postnatale depressie. Je hebt er vast wel eens wat over gehoord. Zo'n 10 procent van alle jonge moeders in Nederland krijgt er last van. In plaats van blij met hun nieuwe baby voelen ze zich somber en lusteloos. Van hun kindje kunnen ze niet genieten. Ze zijn prikkelbaar, huilen veel en hebben slaapproblemen.
Verschil met babyblues
Typisch een geval van babyblues, zeg je? Het klopt inderdaad dat vrijwel alle vrouwen last krijgen van huildagen - kraamtranen - in de eerste week na de bevalling.
Logisch, want er verandert nogal wat in hun leven en lichaam. Dat kan behoorlijk overweldigend zijn. Maar die babyblues verdwijnen alweer snel. Bij een postnatale depressie ligt dat anders. De negatieve gevoelens gaan niet weg, ze worden juist erger.
Schuldgevoel
Een postnatale depressie, ook wel een postpartum depressie genoemd, duurt meestal zo’n vier tot zes maanden. Tijdens die periode voelen veel vrouwen zich schuldig. Want ze zijn bang dat ze hun kind iets aan zullen doen en hebben geen zin om hem te knuffelen.
Ze zijn alleen maar doodmoe en voelen zich geen moeder. Dat zijn geen dingen waarover je gemakkelijk praat. Het moederschap hoort toch fijn te zijn? Juist omdat ze niet over hun problemen praten, denken deze moeders dat ze de enigen zijn die zich zo voelen.
Oorzaak en oplossing
Dé oorzaak voor postnatale depressies is trouwens nooit gevonden. Meestal zijn er verschillende dingen aan de hand. Sommige vrouwen kunnen niet goed tegen de sterke hormoonwisselingen in hun lichaam, waar je nou eenmaal last van hebt door de zwangerschap.
Anderen hebben te hoog gespannen verwachtingen over het moederschap. Ook extreme stress, een moeilijke zwangerschap of bevalling, een slecht werkende schildklier, onverwerkt verdriet uit het verleden en een minder enthousiaste partner zijn risicofactoren.
Minstens zo belangrijk als de oorzaak van de depressie is natuurlijk de oplossing. Goed nieuws: postnatale depressies zijn over het algemeen goed te behandelen. Zo’n behandeling kan bestaan uit gesprekstherapie, maar ook uit medicijnen zoals hormoonpreparaten.
Vaak worden er antidepressiva voorgeschreven. Die beïnvloeden de stoffen in het lichaam die verantwoordelijk zijn voor stemmingen. Na een tot anderhalve maand is het effect van zulke medicijnen voelbaar. Eventueel kan het geven van borstvoeding gewoon doorgaan: de arts schrijft dan medicijnen voor die veilig zijn voor de baby.
Prenatale depressie
Terwijl je over postnatale depressies best vaak hoort, zijn prenatale depressies veel minder bekend. Daarbij gaat het om vrouwen die zich tijdens de zwangerschap depressief voelen. Een op de twintig aanstaande moeders zou hier last van hebben.
Als je je de eerste drie maanden van de zwangerschap emotioneel labiel, moe en onzeker voelt, ben je nog niet meteen depressief. De meeste vrouwen hebben hier in deze periode last van, onder invloed van de hormonen.
Bij een prenatale depressie zijn de klachten heviger en houden ze niet op na de eerste maanden. De symptomen zijn vergelijkbaar met die van een postnatale depressie: permanente vermoeidheid, concentratieproblemen, somberheid, angst om rare dingen te gaan doen, de baby niet meer willen en paniekaanvallen.
Hulp belangrijk
Het is belangrijk om hulp te zoeken. Want de depressie - met het bijbehorende slaaptekort, het eventuele gebrek aan eetlust, enzovoorts - kan gevolgen hebben voor de baby.
Bovendien kan het een voorbode zijn voor een problematische bevalling en voor een postnatale depressie. Omdat het probleem vaak te maken heeft met hormonale veranderingen, kan hormoontherapie helpen. Er zijn ook antidepressiva die veilig zijn tijdens de zwangerschap.
Tips
Denk je dat je zelf last hebt van een pre- of postnatale depressie? Neem dan iemand in vertrouwen en praat erover. Het is echt niet nodig om je schuldig te voelen, want je negatieve gedachten horen bij de ziekte.
Maak een afspraak met de huisarts of verloskundige. Die kan naar je luisteren en je eventueel doorverwijzen naar een psycholoog. Probeer ook hulp van anderen te accepteren: laat je partner, ouders of vrienden een keertje voor de baby zorgen. Zo kun je zelf eens rust nemen.
Doe je depressieve gevoelens in ieder geval niet af als 'het zal er wel bij horen'. Natuurlijk heeft iedere vrouw haar moeilijke momenten tijdens en na de zwangerschap. Maar een allesoverheersende somberheid die maar blijft aanhouden, is wel wat anders dan een tijdelijk dipje. Onthoud: er is hulp voorhanden!
