5 vragen over... foliumzuur

1. Wat is foliumzuur?

Foliumzuur is een onmisbare vitamine (B11) voor je lichaam. Het helpt bij de aanmaak van rode bloedcellen in het beenmerg. Normaliter haal je voldoende foliumzuur uit gezonde en gevarieerde voeding. Maar tijdens een zwangerschap heeft het lichaam extra foliumzuur nodig. Foliumzuur is zeer belangrijk voor de celdeling en de ontwikkeling van het zenuwstelsel van het ongeboren kind.

2. Waarom extra foliumzuur gebruiken tijdens de zwangerschap?

Al vóór je zwangerschap is voldoende foliumzuur in je bloed belangrijk. Foliumzuur is namelijk nodig bij de celdeling. Uit onderzoek blijkt dat de kans op aangeboren afwijkingen zoals een open ruggetje aanzienlijk verkleind wordt door het innemen van extra foliumzuur. Je kunt het foliumzuur gehalte op peil brengen door vier weken voordat er een zwangerschap ontstaat extra foliumzuur te nemen.

3. Wanneer kun je het beste starten met extra foliumzuur tabletten?

Het duurt even voordat het foliumzuur gehalte op peil is. Mijn advies is dan ook om zodra je je voorbereidt op een zwangerschap of zodra je zwanger kunt worden te beginnen met het nemen van extra foliumzuur. Begin minstens een maand voor de mogelijke bevruchting, dus bijvoorbeeld tijdens de laatste maand dat je de anticonceptiepil slikt. Het advies is om in de eerste tien weken van de zwangerschap extra foliumzuur te nemen. Het is voldoende om dagelijks één tablet van 400 microgram in te nemen.

4. Wat adviseer je aanstaande ouders betreffende foliumzuur en zwangerschap?

Als je je voorbereidt op een zwangerschap en je bijvoorbeeld stopt met het gebruik van anticonceptiemiddelen start dan met dagelijks een tablet foliumzuur. Eet daarnaast dagelijks gevarieerde en voldoende groene groente en fruit. Sinaasappelen bevatten bijvoorbeeld veel foliumzuur. Een tip die ik ook altijd geef is: neem een tablet foliumzuur op een vaste tijd, dan vergeet je het niet.

5. Kan het kwaad om heel lang foliumzuur te slikken? Als je bijvoorbeeld een kinderwens hebt, maar niet zwanger wordt en al tien jaar lang foliumzuur slikt.

Wanneer je de gewone dosering slikt (één tablet per dag met 0,4-0,5 mg foliumzuur) kan dat geen kwaad. Foliumzuur is oplosbaar in water, dus het teveel plas je uit. Bij herhalingsrisico op een kind met een neuraalbuisdefect wordt 5mg per dag aanbevolen, overleg dan met je arts of controles van je bloed nodig zijn. Ook wanneer darmkanker op jonge leeftijd in je familie voorkomt, is het verstandig met je arts te overleggen.

Martina Cornel is hoogleraar bij het VU medisch centrum. Ze is arts en epidemioloog, en promoveerde in 1993 op 'Registratie en preventie van aangeboren afwijkingen'. In recente jaren was ze betrokken bij onderzoek over genetische screenings criteria, een proefonderzoek waarin vóór de zwangerschap screening op dragerschap van cystische fibrose en hemoglobinopathie werd aangeboden, onderzoek over genetica-onderwijs en de internationale database voor zeldzame ziekten.