Ouderen zijn op grond van hun emotionele beleving van maaltijden in vier groepen te verdelen. Dat concluderen wetenschappers van Wageningen UR Food & Biobased Research op basis van onderzoek uitgevoerd bij leden van hun seniorentestpanel.
Alle 392 deelnemers aan het onderzoek zijn lid van het panel SenTo (Senioren voor de Toekomst). Dit panel, een initiatief van Wageningen UR, bestaat uit zelfstandig wonende 55-plussers die online met een computer kunnen werken, zelfstandig boodschappen doen en vloeiend Nederlands spreken. Bij dit onderzoek was de gemiddelde leeftijd van de deelnemers 65,8 jaar. De verhouding man : vrouw was 4 : 6. De deelnemers vulden online drie enquêtes in over de emoties die het eten van maaltijden en snacks bij hen opriep, het belang dat ze aan hun maaltijden toekenden en hun houding tegenover gezondheid en smaak.
Emoties
De Wageningse onderzoekers hebben de senioren ingedeeld op grond van emotiewoorden die ze associëren met hun maaltijden. De belangrijkste variabelen zijn de positieve of negatieve waardering (bijvoorbeeld plezierig, gelukkig, schuldig of afschuwelijk) en de mate van opwinding en activiteit (avontuurlijk, kalm) die de deelnemers koppelen aan eten.
Mevrouw Jansen
Om de groepen gemakkelijk van elkaar te onderscheiden, hebben de wetenschappers voor elke groep een fictief personage bedacht als ijkpersoon. Zo vertegenwoordigt mevrouw Jansen de grootste groep, de ‘genoeglijke gemiddelden’, waarin ongeveer 50 procent van de deelnemers zit. Mevrouw Jansen is gematigd in haar emoties over eten. Gezondheid en smaak vindt ze belangrijk en ze probeert wel eens wat nieuws, maar ze is niet op zoek naar culinaire verrassingen.
De ‘uitdagende avonturier’ meneer De Jager, representant van een kwart van de deelnemers, geniet van zijn maaltijden en houdt juist wel van iets avontuurlijks op zijn bord. De ‘tevreden genieter’ mevrouw De Roos, en met haar ongeveer een achtste van de deelnemers, houdt van eten en vindt gezondheid belangrijk. Ze hecht meer waarde aan de mensen met wie ze eet dan aan bijzondere hapjes. De ‘onverschillige criticus’ meneer Zuurbier, die een achtste van de deelnemers vertegenwoordigt, is weinig geïnteresseerd in zijn maaltijden. Hij associeert ook negatieve gevoelens met eten, en loopt daardoor het meeste kans op ondervoeding.
Langer zelfstandig wonen
De populatie ouderen in de samenleving neemt de komende jaren wereldwijd toe in aantal en diversiteit. Het voedingsmiddelenaanbod speelt echter nog weinig in op hun behoeften en wensen. Dit onderzoek biedt productontwikkelaars en marketeers handvatten om hun producten beter af te stemmen op de verschillende behoeften en wensen van de groeiende groep oudere consumenten. De verwachting is dat producten die aansluiten bij de behoeften van de verschillende groepen ouderen in combinatie met een goede communicatie kunnen leiden tot een betere inname van voedingsstoffen. Op de lange termijn kan dat bijdragen aan het langer zelfstandig wonen van ouderen, aldus de Wageningse onderzoekers.
De resultaten van het onderzoek zijn verschenen in Appetite.
- Wageningen University
