Hoe voorkom je enge dromen?
Badend in het zweet word je wakker. Gelukkig, het was alleen maar een enge droom! Niets aan de hand zou je denken, maar toch kunnen zulke nachtmerries je leven aardig door de war gooien. Van niet meer durven slapen, tot indutten overdag. Waarom hebben we nachtmerries en valt er iets tegen te doen?
Drie op de vier mensen heeft wel eens last van een nachtmerrie. Maar zo'n half miljoen Nederlanders hebben een paar keer per week een akelige droom. De meeste van zulke dromen ontstaan toevallig. Maar nachtmerries kunnen ook ontstaan nadat iemand iets traumatisch heeft meegemaakt. Dit herbeleeft hij telkens in zijn dromen.
Vaker vrouwen
Iedereen kan een nachtmerrie krijgen. Maar vrouwen en kinderen lijken er meer te hebben. Tussen het vijfde en negende jaar hebben de meeste kinderen nachtmerries. Ook slaapwandelen komt in deze fase meer voor. Als kinderen ouder worden, groeien ze hier overheen.
Vrouwen lijken er ook vaker last van te hebben. Maar het kan ook zijn dat ze er sneller over praten, of ze beter onthouden dan mannen. Mensen die van zichzelf gevoeliger zijn, dus eerder bang of boos, hebben ook vaker nachtmerries.
En nachtmerries kunnen dus ontstaan na een akelige en ingrijpende gebeurtenis. Het gebruik of juist het stoppen van sommige medicijnen kunnen ook de oorzaak zijn.
Nachtangst of nachtmerrie?
Als je zo'n nachtmerrie hebt gehad, weet je die vaak nog tot in detail op te rakelen. Als je niet meer weet waar je over droomde, is het misschien geen nachtmerrie geweest. Je wordt wakker met bonkend hart, bent angstig of in paniek en weet niet meer goed waar je bent.
Een ander kan proberen je te geruststellen, maar dat lukt vaak niet. Vaak zul je het je zelf 's ochtends niet meer herinneren. Zo'n nachtelijke angstaanval wordt ook wel nachtangst of 'pavor nocturnus' genoemd. Dit is heel iets anders dan een nachtmerrie.
Geen boodschap
Er zijn nogal wat mensen die denken dat dromen een doel hebben. Soms kunnen de beelden inderdaad nuttig zijn. Als je een traumatische gebeurtenis telkens weer doormaakt in je slaap, kan het zijn dat deze steeds minder eng wordt. Je verwerkt je trauma in je slaap.
Zwangere vrouwen hebben vaak enge dromen over hun baby en de bevalling. Dit lijkt wel een functie te hebben; deze vrouwen hebben minder last van depressies na de geboorte.
Maar meestal werkt het niet zo. Dromen rakelen gebeurtenissen en gevoelens telkens weer op. In plaats dat ze je een nuttige boodschap geven, zorgen ze dat je een trauma juist niet kan verwerken. Dit kan voorkomen bij een Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS).
Of je blijft al jarenlang zonder reden hangen in hetzelfde droomthema. Dit komt omdat je bepaalde verwachtingen hebt bij het zien van de nachtelijke beelden. Als je al jaren droomt dat je verdrinkt, zul je bij het zien van een zwembad in je droom niet aan een verjaardagspartijtje denken. Hierdoor stuur je onbewust je dromen altijd diezelfde kant op.
Je blijft maar vallen of van schrik verstijfd zijn. Je ligt hele nachten wakker, omdat je bang bent verder te dromen. En overdag ben je prikkelbaar en ongeconcentreerd. Op zo'n manier voegen dromen helemaal niets toe aan je leven en kun je er beter iets aan proberen te doen.
Verwachtingen aanpassen
Zelfs veel doktoren denken dat nachtmerries vanzelf over gaan en doen er niets aan. Toch is dit niet zo. Bij PTSS kunnen nare dromen jarenlang blijven voorkomen. Gelukkig is er de laatste jaren veel onderzoek naar gedaan en proberen wetenschappers behandelingen te vinden.
Zelf kun je proberen om je beter te ontspannen voor je gaat slapen. Mensen die gespannen gaan slapen, hebben meer kans op nachtmerries. Ontspanningsoefeningen kunnen je hierbij helpen. Ook kun je in behandeling gaan. Daar leren ze je gedachten en verwachtingen aan te passen.
