ROTTERDAM - Aan de vorm van de kop van de heup valt te zien of iemand artrose ontwikkelt. Dit is de belangrijkste vinding van arts en onderzoeker Rintje Agricola van het Erasmus Medisch Centrum, die röntgenfoto's van duizend mensen bestudeerde.
Agricola bestudeerde de röntgenfoto's die om de paar jaar gemaakt worden van de heupen van de duizend deelnemers aan het CHECK-onderzoek. CHECK staat voor Cohort Heup En Cohort Knie. Dit onderzoek duurt 10 jaar. Aan het begin van het onderzoek vertoonden veel deelnemers nog geen tekenen van artrose op de röntgenfoto’s.
Schade kraakbeen
De promovendus beschreef de vorm van de heupen met computersoftware. Deze drukt de vorm van de heup uit in getallen. Op de röntgenfoto’s zag hij dat er een afwijkende vorm van de heupkop kan ontstaan, het bovenste deel van het dijbeen.
"In plaats van een ronde kop ontstaat er door extra botvorming een meer langgerekte, afgeplatte kop. Hierdoor beweegt de heupkop niet meer soepel in de kom, maar schuurt tijdens beweging steeds tegen de rand van de kom. We noemen dit abnormale contact tussen kop en kom een heupbotsing. Wanneer dit botsen voortduurt, kan er schade van het kraakbeen ontstaan die leidt tot artrose", zegt Agricola.
Voorspeller voor artrose
De CHECK-studie test ook bij deelnemers hoe goed ze hun heup kunnen bewegen. Vooral de combinatie van een afwijking op de röntgenfoto en een beperkte beweging van de heup blijkt een goede voorspeller voor het krijgen van artrose.
"Ongeveer 50 procent van de mensen die tijdens het 5e jaar van CHECK heupartrose hadden, bleken aan het begin van het onderzoek al een vorm van heupbotsing te hebben. Dat kon ik zien op de foto's die in het eerste jaar gemaakt waren."
Artrose voorkomen
Of deze vorm van heupartrose kan worden voorkomen door de heupkop weer mooi rond te maken, is nog moeilijk te zeggen volgens Agricola.
"Op dat gebied zijn er nog te weinig onderzoeken gedaan. Maar we leren nu wel met deze software heel nauwkeurig de vorm en vormafwijkingen van de heup meten, waardoor we kunnen voorspellen of iemand op weg is om artrose te krijgen. Bovendien kunnen we mensen met deze heupvorm beter adviseren over hoe ze hun heup het beste kunnen bewegen en belasten".
