Als een patiënt leverschade oploopt door medicijngebruik, ontstaan er eiwitten die in de urine terechtkomen. Zo is in urine te zien of een patiënt last krijgt van deze bijwerking. Dat blijkt uit een onderzoek waarop Rachel van Swelm promoveert bij het UMC St Radboud.
Jaarlijks krijgen naar schatting een miljoen mensen wereldwijd ernstige leverschade door medicijngebruik. Het gaat om zeldzame bijwerkingen die lastig zijn op te sporen. Meestal komen ze pas aan het licht als het leed al is geschied. Van de veelgebruikte pijnstiller paracetamol is bekend dat deze bij overdosering kan leiden tot leverschade.
Leverschade opsporen
Van Swelm onderzocht leverschade als gevolg van paracetamol, diclofenac en methotrexaat. Bij muizen die zij een hoge dosering paracetamol toediende, zag ze dat er bepaalde eiwitten in de urine terechtkwamen. Deze hielden verband met de hoeveelheid leverschade die was veroorzaakt door de paracetamol.
Een aantal van deze eiwitten kon ze ook aantonen in urine van patiënten met een paracetamolvergiftiging. "Hoewel we maar enkele monsters van patiënten tot onze beschikking hadden, lijkt het inderdaad mogelijk om leverschade in urine op te sporen."
Voorbode
Ook bij muizenexperimenten met diclofenac lukte het om (nier)schade aan te tonen via eiwitten in urine. In urine van enkele psoriasispatiënten die langdurig methotrexaat gebruikten, werden eiwitten gevonden die eveneens duiden op een verhoogd risico op leverschade. "Deze patiënten hadden nog geen leverschade, dus de toekomst zal moeten uitwijzen of de aanwezigheid van eiwitten in urine daarvan een voorbode is."
- Radboudumc
