NIJMEGEN - De hersenen van mensen met diabetes lijken zich in te stellen op het optreden van hypo’s. Dit blijkt uit onderzoek van biomedisch ingenieur Kim van de Ven. Bij het UMC St Radboud deed zij het eerste onderzoek wereldwijd naar de effecten van een hypo op het glucosegebruik van de hersenen.
Eén van de problemen waarmee mensen met diabetes te maken krijgen is de hypo, een te laag bloedsuikergehalte. Mensen met diabetes voelen een hypo meestal aankomen en kunnen dan het lage bloedsuiker omhoog krijgen door snel wat te eten. Sommige mensen raken echter gewend aan hypo's en merken ze niet meer op. Dat zou vooral schadelijk kunnen zijn voor de hersenen, want die zijn voor hun brandstof bijna helemaal afhankelijk van de aanvoer van suiker (glucose) vanuit het bloed. Wat er tijdens een hypo in de hersenen gebeurt, was tot nu toe een groot vraagteken.
Kunstmatig opgewekte hypo
Samen met anderen deed Van de Ven enkele bijzondere metingen met een speciale MRI-techniek. Ze zag, dat de concentratie glucose in de hersenen lager is naarmate de bloedsuikerwaarde lager is. Dit is in lijn met de verwachting. Maar ze onderzocht ook, hoe de hersenen van gezonde mensen glucose verwerken en hoe dat gaat, wanneer zij een kunstmatig opgewekte hypo hebben.
Hetzelfde onderzoek deed ze bij diabetespatiënten. De verwachting was, dat tijdens een hypo het glucosemetabolisme zou veranderen, maar dat bleek niet het geval, niet bij de gezonde mensen, niet bij de mensen met diabetes. Dat kan betekenen, dat bij deze 'milde' hypo de hersenen nog voldoende glucose kunnen opnemen om goed te functioneren. Of dat de hersenen naast glucose ook een andere energiebron aanspreken; gedacht wordt aan lactaat.
Van de Ven ontdekte nog iets opvallends. Als ze gezonde mensen met een hypo vergeleek met diabetespatiënten met een hypo, dan zag ze een snellere verwerking van glucose in de hersenen van de diabetespatiënten. Van de Ven denkt dat dat het brein van mensen met diabetes heeft geleerd van voorgaande hypo’s en zich gaandeweg heeft aangepast. Met een ingenieuze berekening kon ze inderdaad bevestigen dat bij diabetespatiënten die vaak een hypo hebben, de verwerking van glucose in het brein sneller gaat dan bij diabetespatiënten met weinig hypo’s.
Andere effecten
Dit alles is in zekere zin goed nieuws voor mensen met diabetes, zegt prof.dr. Cees Tack, diabetesdeskundige. Het toont immers aan dat hersenen van diabetespatiënten een goed aanpassingsvermogen hebben. 'Toch moeten patiënten een hypo zeer serieus nemen', zegt hij. 'Een lage bloedsuikerwaarde heeft niet alleen effecten op het brein, maar ook op allerlei andere lichaamsfuncties. En wat er in de hersenen gebeurt als de bloedsuikerwaarde onder de 3 daalt, dat weten we nog niet.'
- Radboudumc
