In ploegendiensten werken kan er voor zorgen dat de hersenen vroegtijdig oud worden. Daarbij heeft het ook invloed op de intellectuele vaardigheden. Dat blijkt uit onderzoek aan de universiteiten van Swansea en Toulouse.
Uit de studie, gepubliceerd in het tijdschrift Occupational and Environmental Medicine, kwam onder andere naar voren dat de hersenen door niet sociale ploegendiensten met zeker zes jaar verouderde. Na het stoppen met de ploegendiensten trad er wat herstel op, maar pas na vijf jaar waren de hersenen weer op het normale niveau.
Biologische klok
Het lichaam is gemaakt om overdag actief te zijn en 's nachts te slapen. Veel negatieve gevolgen van werken tegen de biologische klok in, variërend van borstkanker tot overgewicht, zijn bekend. De Franse en Britse onderzoekers laten nu ook invloed op de psyche zien.
Drieduizend mensen in Frankrijk deden verschillende tests voor het geheugen, denksnelheid en andere cognitieve vaardigheden. Uit deze tests bleek dat iemand die gedurende tien jaar in ploegendiensten werkte dezelfde scores behaalde als iemand die 6,5 jaar ouder was.
Hersenfunctie
"De afname in hersenfunctie is behoorlijk", vertelt onderzoeker Philip Tucker. "Als mensen ingewikkelde cognitieve taken uitvoeren zullen ze dit ook zeker merken. Ze maken waarschijnlijk meer fouten. Toch is het lastig om in te schatten hoe groot het effect van deze achteruitgang is in het dagelijks leven."
Volgens Tucker is het beter om geen ploegendiensten te draaien als het niet nodig is, maar soms moet het nou eenmaal wel. "Er zijn manieren om het effect te beperken. Een goed opgezet rooster en regelmatige controles van de gezondheid het cognitief vermogen maken hier onderdeel van uit."
Vooral de omkeerbaarheid van het gevonden effect vinden de onderzoekers interessant. Het is voor het eerst dat een studie dit laat zien.
Dementie
De resultaten bieden ook aanknopingspunten voor mensen met dementie. Bij deze patiënten wordt vaak ook een verschuiving in het slaap-waakritme gezien, vergelijkbaar met mensen die in ploegendiensten werken. Door het slaap-waakritme zo stabiel mogelijk te houden, kan verergering van de klachten wellicht worden voorkomen.
- BBC