ROTTERDAM - Psychiatrische patiënten worden te vaak en te lang in de separeercel gezet. Bij veel patiënten zou opsluiting kunnen worden verminderd, bijvoorbeeld door noodmedicatie te geven. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC, waarop Irina Georgieva is gepromoveerd.
Psychiatrische patiënten brengen in Nederland veel meer tijd door in de separatiecel dan in andere landen. Gemiddeld duurt een separatie hier 63 uur. In Duitsland ligt het gemiddelde bijvoorbeeld op 6,6 uur en in Noorwegen op 3 uur. "Het lijkt een soort van gewoonte dat behandelaars een patiënt in geval van crisis erg lang in de separeercel opsluiten", zegt Georgieva.
Eigen voorkeur
De promovenda pleit ervoor dat patiënten meer te zeggen krijgen over hun behandeling in geval van crisis. Aan het begin van de opname kan bijvoorbeeld worden gevraagd of de patiënt een voorkeur heeft voor separatie of noodmedicatie. Behandelaars moeten daar rekening mee houden als er een crisis ontstaat. De meerderheid van de patiënten geeft de voorkeur aan noodmedicatie en ervaart dat als minder ingrijpend en vernederend dan separaties.
Als de voorkeur van de patiënt niet bekend is, zouden de behandelaars de voorkeur moeten geven aan noodmedicatie om acuut gevaar te bestrijden, vindt Georgieva. In de wet staat immers dat ze moeten kiezen voor de minst ingrijpende maatregel. Dat behandelaars nu toch vaker kiezen voor separatie, kan mogelijk verklaard worden door het tekort aan wetenschappelijke bewijzen over de ingrijpendheid en de effectiviteit van dwangmaatregelen. In 59 procent van de noodsituaties werd de patiënt gesepareerd en in 22 procent kreeg hij medicatie.
Psychiatrische Intensive Care
Een goede manier om het aantal separaties te verminderen is het oprichten van een Psychiatrische Intensive care Unit (PICU) voor patiënten die vaak een gevaar voor zichzelf en anderen kunnen zijn. Georgieva onderzocht of patiënten met een ernstige borderline-persoonlijkheidsstoornis baat hebben bij zo’n unit waar het personeel is getraind om dwangmaatregelen zoveel mogelijk te voorkomen. Deze patiënten brachten 40 procent van hun tijd door in separatie tijdens hun opname op andere psychiatrische afdelingen. Na hun transfer op de PICU, is dat nog maar 0,1 procent.
Aan het onderzoek hebben 520 patiënten meegedaan die gedurende 20 maanden waren opgenomen. Het effect van de Psychiatrische Intensive care Unit is onderzocht bij 8 patiënten.
- Erasmus MC