Mensen met een hoog-risicogen voor de ziekte van Alzheimer, vertonen in hun kindertijd al veranderingen in de hersenen. Dit is tientallen jaren voordat de ziekte zich openbaart.
Dit blijkt uit onderzoek aan het Centre for Addiction and Mental Health beschreven in het tijdschrift Molecular Psychiatry. Het betreft het gen SORL1. Dit gen is een van de velen genen die samenhangen met een verhoogd risico op de ziekte van Alzheimer. SORL1 bevat de genetische code voor de sortelin-like-receptoren die betrokken zijn bij het hergebruik van bepaalde moleculen in de hersenen.
Hersenen
Als deze moleculen niet worden hergebruikt kunnen ze zich door ontwikkelen in beta-amyloïd. Dit eiwit is verantwoordelijk voor de schadelijke plaques in de hersenen. SORL1 is ook betrokken bij de vetstofwisseling. Hierdoor verhoogt het ook het risico op hart- en vaatziekten.
Onderzoeker Aristotle Voineskos bestudeerde samen met zijn collega's de hersenen van mensen met en zonder de ziekte van Alzheimer. Ze gingen op zoek naar genetische verschillen in SORL1 en keken of er een verband was met Alzheimergerelateerde hersenveranderingen.
Resultaten
Bij de gezonde onderzoekersdeelnemers - leeftijd tussen de 8 en 86 jaar - vonden de onderzoekers bij aanwezigheid van een specifieke variatie SORL1 minder verbindingen in de witte stof. Dit gedeelte van de hersenen is belangrijk voor de werking van het geheugen. Ook in de hersenen van 189 overleden mensen zonder de aandoening zagen de onderzoekers hetzelfde effect.
Tot slot bestudeerden ze de hersenen van 710 overleden personen met Alzheimer of een mildere vorm van geheugenproblemen. Bij deze personen hing de variatie in SORL1 samen met meer beta-amyloïd.
Risico
Volgens Voineskos wordt het risico op de ziekte van Alzheimer bepaald door allerlei verschillende factoren waaronder het eetpatroon, beweeggedrag, roken, een hoge bloeddruk en de genen. "Dit specifieke gen heeft een relatief klein effect, maar het is een begin. Wellicht kunnen we in de toekomst gebruik maken van genetische interventies om Alzheimer te voorkomen. Dan zullen wel nog veel meer genen in kaart gebracht moeten worden."
- Science Daily