Als eten een obsessie is

1. De enige eetstoornis die ik ken is anorexia, welke zijn er nog meer?

Naast anorexia nervosa, zoals anorexia officieel heet, zijn de twee bekendste andere eetstoornissen boulimia nervosa en de eetbuistoornis (Binge Eating Disorder, afgekort BED).

Naar schatting lijden zo’n 5.500 mensen in Nederland aan anorexia en ongeveer 22.300 aan boulimia. Ongeveer 1 procent van de volwassenen heeft een eetbuistoornis. Anorexia en boulimia komen veel meer voor bij vrouwen dan bij mannen. De exacte verdeling bij een eetbuistoornis is niet bekend, maar er wordt geschat dat deze even vaak voorkomt bij vrouwen als bij mannen.

2. Wat houdt zo’n eetstoornis in, waar heb je dan last van?

Als je lijdt aan een eetstoornis ben je extreem veel bezig met eten en je gewicht. Dit beïnvloedt in hoge mate je dagelijks functioneren.

Als je anorexia hebt, ben je erg bang om dik te worden, ook al zit je ver beneden het gewicht dat eigenlijk normaal is voor jouw leeftijd en lengte. Ook al kun je je ribben tellen, je hebt steeds maar het gevoel dat je abnormaal dik bent. Het is een verslaving voor je geworden om af te vallen. Je hebt het gevoel dat het je houvast geeft en het geeft een gevoel van controle.

Heb je boulimia, dan heb je regelmatig flinke eetbuien. Je eet binnen korte tijd een hoeveelheid die andere mensen binnen die tijd absoluut niet zouden eten. Tijdens de eetbui verlies je alle controle: je heb het gevoel niet te kunnen stoppen met eten of je kunt niet beheersen wat of hoeveel je eet. Je wilt niet aankomen, daarom geef je over, slik je laxeermiddelen of probeer je een periode fanatiek te lijnen.

Bij een eetbuistoornis eet je ongewoon veel tijdens regelmatig terugkerende eetbuien. Je hebt het gevoel dat je geen controle hierover hebt. Na zo’n eetbui voel je je somber, schuldig of walg je van jezelf. In tegenstelling tot bij boulimia probeer je niet van het eten af te komen door over te geven of te laxeren. Een eetbuistoornis heet ook wel binge eating disorder (BED).

3. Is er behandeling mogelijk?

Ja, als je vermoedt dat je een eetstoornis hebt, ga dan naar de huisarts. Deze zal je doorverwijzen naar een psycholoog of een kliniek gespecialiseerd in eetstoornissen. Tijdens de therapie leer je een gezond eetpatroon aan. Als je anorexia hebt, leer je stap voor stap weer normaal eten en je leert ook omgaan met de angst die je ervaart als je aan eten denkt.

Bij boulimia ligt de focus op het aanleren van een regelmatig eetpatroon.

Voor alle eetstoornissen is een belangrijk onderdeel van de therapie dat er wordt gekeken naar wat de oorzaken zijn van de eetstoornis.

4. Wat kun je als naaste van iemand met een eetstoornis doen?

Als je denkt dat een familielid, vriend(in) of iemand anders in je omgeving een eetstoornis heeft, probeer dan eerst een goed beeld te krijgen van zijn of haar eetpatroon. Daarna kun je het gesprek aangaan over wat je opgevallen is. Geef aan dat je je zorgen maakt en dat je graag wilt helpen als die persoon daarvoor openstaat.

Wat je in ieder geval niet moet doen, is hem of haar dwingen te eten of zichtbaar het eetgedrag controleren. Dit werkt averechts. Wat je wel kunt doen is samen dingen ondernemen die niets met eten te maken hebben, om het contact te behouden. 

Het is belangrijk te beseffen dat jij weinig aan de eetstoornis kunt veranderen, maar wel je familielid of vriend(in) kunt stimuleren professionele hulp te zoeken. Bied aan mee te gaan naar de huisarts.

Wil je graag persoonlijk advies? Je kunt (anoniem) advies vragen aan een hulpverlener van Korrelatie. Meer informatie over klachten en oorzaken van eetstoornissen en een ervaringsverhaal vind je op de website van Fonds Psychische Gezondheid.