Diabetes en een (vertraagde) hypo

Trillen, zweten en duizelig

Getty Images

Trillen, zweten, vermoeid, hongerig of een wisselend humeur? Mensen met diabetes herkennen deze symptomen met een hypo vast. Een hypo is vervelend. Zeker als je hem niet aan zag komen.

'Hypoglykemie' is de officiële naam voor een hypo. Bij een hypo is de bloedglucose van een diabetespatiënt onder de 3,5 mmol/l. Naast bovengenoemde symptomen kun je ook last krijgen van hoofdpijn, duizeligheid, wazig zien en een verminderde concentratie. Bij een ernstige hypo kun je verward en suf reageren en zelfs in een coma raken. Liever voorkomen dan genezen dus!

De kans op een hypo wordt groter als je alcohol gebruikt, extra beweegt, een maaltijd overslaat, te laat eet of te weinig koolhydraten eet zonder je medicatie daarop aan te passen. Ook als je teveel medicijnen of insuline gebruikt is de kans op een hypo groter.

Alcohol

Als je een maaltijd overslaat, maar wel insuline spuit of een bloedsuikerverlagende tablet ingenomen hebt, is de kans op een hypo groot. Logisch! Maar er zijn ook hyposituaties die je kunnen verrassen. Alcohol kan bijvoorbeeld pas uren later zorgen voor een daling van je bloedglucose. Dat geldt vooral als je maag leeg is. Sommige alcoholische dranken, zoals bier, zoete wijn, port en likeur bevatten naast alcohol ook koolhydraten. Deze koolhydraten geven eerst een snelle stijging van je bloedglucose. Als je dan controleert kun je goed of hoog zitten met je glucose, terwijl je uren na de drank ineens een flinke glucosedaling kun hebben. Je bloedglucose controleren kan inzicht geven in hoe jouw lichaam reageert. Een glas alcoholhoudende drank bij een maaltijd geeft meestal de minste problemen.

Warmtehypo

Nog zo’n surprise: Bij warm weer werkt ingespoten insuline vaak sneller en beter. Dit komt doordat de bloedcirculatie beter is, waardoor de insuline sneller uit het onderhuidse weefsel wordt opgenomen. Veel mensen hebben hierdoor in de zomer minder insuline nodig. Als je de insuline niet aanpast aan die behoefte kun je ook verrast worden door hypo’s. Ook tijdens of na het sporten kan een hypo ontstaan. Soms zelfs méér dan 24 uur na je inspanning. Zo kun je met een goede bloedglucose naar bed gaan en midden in de nacht wakker worden door een hypo.

Het hypo-stappenplan

  1. Stop met datgene waar je mee bezig was en controleer (als dat nog lukt) je bloedglucose.
  2. Neem bij een hypo 20 gram koolhydraten, bij voorkeur in de vorm van glucose (gel of tabletten). Een goede tweede keus is een high energy sportdrank, op drie staat limonadesiroop met een hoog glucosegehalte. Als je een hypo hebt en Sulfonylureumderivaten (zoals Tolbutamide, Glibenclamide, Gliclazide en Glimepiride) gebruikt, kan de hypo lang aanhouden. Meestal is meer dan 20 gram glucose nodig om je uit een hypo te krijgen.
  3. Controleer na 15 tot 20 minuten je bloedglucose opnieuw. Is je bloedglucose nog te laag? Dan heb je meer glucose nodig.
  4. Neem een stuk fruit of een snee brood met hartig beleg of iets anders met ongeveer 15 gram koolhydraten als de volgende maaltijd langer dan 2 uur op zich laat wachten.
  5. Ga na wat de oorzaak kan zijn geweest van de hypo.
  6. Neem contact op met je arts of verpleegkundige als je frequenter hypo’s hebt. Mogelijk moet je medicatie bijgesteld worden.