Borstkanker opsporen met mammografie

Röntgenfoto van de borsten

Getty Images

Door een vroegtijdige ontdekking van borstkanker kan een behandeling minder ingrijpend zijn. Hierdoor stijgt de overlevingskans. Een mammografie is een manier om borstkanker op te sporen.

In Nederland krijgt elke vrouw tussen de 50 en 75 jaar eens in de twee jaar een oproep voor het bevolkingsonderzoek borstkanker. In dit onderzoek worden de vrouwen door middel van een mammografie gecontroleerd op veranderingen in hun borstweefsel.

Narigheid voorkomen

Het heeft helaas niet veel zin om deze screening toe te passen bij vrouwen jonger dan 50 jaar, omdat die meer vet- en bindweefsel in hun borst hebben, waardoor het voor de huidige technieken moeilijk is om tumorweefsel in een vroeg stadium op te pikken.

Het onderzoek is niet verplicht, maar kan wel veel narigheid voorkomen. Daarnaast kun je in overleg met de huisarts op elk moment van het jaar een mammografie in het ziekenhuis laten doen. Dit gebeurt als je bijvoorbeeld zelf een knobbeltje in je borst voelt.

Het onderzoek

Een mammografie is een röntgenfoto van de borsten, die met een speciaal daartoe ontwikkeld röntgenapparaat wordt gemaakt. Voor het onderzoek hoef je je niet voor te bereiden. Wel kan het handig zijn om bovenkleding te dragen die je gemakkelijk uit kan doen. Ook kan je beter geen bodylotion en deodorant gebruiken, hierdoor wordt de huid te glad.

Tijdens het onderzoek worden de borsten afwisselend tussen twee platen gelegd en zo plat mogelijk gedrukt. Hoe platter de borsten samendrukken, hoe beter de kwaliteit van de foto's. Hierdoor is een mammografie vaak vrij onaangenaam en soms zelfs pijnlijk.

De eerste keer worden er twee foto's per borst gemaakt, in vervolgonderzoeken vaak maar één. Na afloop neem je plaats in de wachtkamer. Mocht een foto niet gelukt zijn, dan wordt er nog een foto genomen. Dit zegt niets over de uitslag.

Ook bij borstimplantaten

Bij inwendige borstimplantaten kan er ook een mammografie worden gemaakt. Dit brengt geen gevaren met zich mee. Ook al moeten de borsten platgedrukt worden, de kans op lekkage is verwaarloosbaar.

Jammer genoeg is niet al het borstweefsel zichtbaar, omdat de protheses geen röntgenstralen doorlaten. Een groot deel van het borstweefsel kan dan niet beoordeeld worden. Er worden bij protheses altijd twee foto's gemaakt, maar zelfs dan is de mammografie nog steeds niet betrouwbaar.

De uitslag

Twee artsen bekijken apart de foto's en vergelijken die eventueel met foto's van voorgaande jaren. Na twee weken krijg je daarvan schriftelijk uitslag. Bij ongeveer één op de honderd vrouwen is er een afwijking te zien.

Als dit het geval is, word je opgeroepen door je huisarts. Er zullen dan afspraken voor vervolgonderzoek komen, zoals een aanvullende detailopname of een vergrotingsfoto, een echografie, mri, of ct-scan. Uit deze onderzoeken blijkt 60 procent van de gevonden afwijkingen goedaardig.

Auteur