Flebitis: ontsteking van een ader
Flebitis is een aderontsteking. De ontsteking van de aders is doorgaans lokaal beperkt en voelt pijnlijk aan. Het komt vaak voor dat er flebitis ontstaat in spataderen en dan met name in de benen. De aderontsteking is onder meer herkenbaar aan de ader die rood, gezwollen en pijnlijk is.
Wat is flebitis?
Flebitis is een op zich onschuldige aandoening die bestaat uit een ontsteking van de aders. De aderontsteking doet zich vooral vaak voor in de oppervlakkige aders van benen. Het is echter ook mogelijk dat de aders van de armen of van de hals of gezicht ontsteken. Dit is overigens wel zeldzaam. De aderontsteking doet zich over het algemeen lokaal beperkt voor en is pijnlijk. Indien er sprake is van een bacteriële ontsteking bestaat er kans op koorts.
Flebitis ontstaat als gevolg van een ontstekingsreactie van je lichaam. Als oppervlakkige aandoening is aderontsteking onschuldig. Het is echter mogelijk dat er zich complicaties voordoen en de ontsteking zich verder uitbreidt. Dat heeft eventueel tot gevolg dat dieperliggende aders ontstoken raken. Dat leidt dan mogelijk weer tot de vorming van bloedklonters met tromboflebitis tot gevolg.
Oorzaken van flebitis
Een algemene oorzaak van flebitis als aandoening heeft betrekking op het bestaan van te grote druk op de aders. Doorgaans dus de beenaders. De grote druk zorgt voor een verstoorde doorstroming van het bloed. Er zijn overigens ook verschillende oorzaken aan te wijzen die de basis vormen voor het ontstaan van flebitis. Het komt bijvoorbeeld vaak voor als er sprake is geweest van infuustherapie. Er ontstaat dan als het ware irritatie aan de ader door de plastiek met een ontstekingsreactie tot gevolg.
De algemene factor van een te hoge druk komt in verschillende situaties voor. Bijvoorbeeld door de aanwezigheid van spataderen in je benen. Of als je diabetespatiënt bent of bedlegerig bent. Ook obesitas verhoogt het risico, net als een operatie.
Hormonale veranderingen vormen eveneens een oorzaak van aderontsteking. Zelfs knellende kleding vormt een oorzaak van flebitis. Hierbij is de bloeddoorstroming uiteraard niet optimaal en dat geldt ook als je lange tijd in eenzelfde positie zit.
Symptomen
Er zijn diverse symptomen te onderscheiden waarmee je te maken krijgt als je flebitis hebt. De ader ziet er gezwollen uit en is vaak rood. Ook ervaar je lokaal pijn. De aderontsteking zorgt er eveneens voor dat je huid warm aanvoelt. Als je de ader aanraakt, lijkt het net alsof deze hard is. Koorts is eveneens een symptoom als er sprake is van een bacteriële ontsteking van de aders. In zeldzame gevallen is er sprake van vochtophoping als symptoom van flebitis.
- Gezwollen ader
- Rode verkleuring
- Voelt warm aan
- Is pijnlijk
- Ader is hard
- Koorts
- Vochtophoping
Diagnose
De diagnose van flebitis is door de huisarts vast te stellen. De arts voert een lichamelijk onderzoek uit om vast te stellen of je aderontsteking hebt. Een eventuele echografie is mogelijk om uit te sluiten dat er zich bloedklonters vormen. Of om de diagnose van de arts te bevestigen dat het om een ontsteking van de aders gaat.
Risicofactoren / -groepen
Er zijn meerdere risicofactoren of groepen aan te wijzen die voor een verhoogde kans op flebitis zorgen. Bijvoorbeeld een erfelijke aanleg of hormonale veranderingen, zoals tijdens een zwangerschap. Groepen die een hoger risico vormen, zijn geopereerde patiënten en patiënten met een infuus of katheter. Diabetes en obesitas vormen eveneens risicofactoren voor het ontstaan van flebitis. Heb je spataders dan vormen deze eveneens een extra risico voor aderontsteking.
Behandeling van flebitis
Flebitis is zoals gezegd een onschuldige aandoening. Indien er zich geen complicaties voordoen, volstaat een behandeling met anti-ontstekingsgel. Het is ook mogelijk dat de arts antibiotica voorschrijft, afhankelijk van de diagnose. Eventuele pijn is te bestrijden met pijnstillers, zoals ibuprofen met een ontstekingsremmende werking. De behandeling van flebitis richt zich eveneens op het dragen van steunkousen om de benen. Of om de armen. Dat is namelijk goed voor het genezingsproces.
Het is wel belangrijk om flebitis te behandelen. Dit om te voorkomen dat het overgaat in een ontsteking die zich in je lichaam verder uitbreidt. Als de oorzaak van de aderontsteking is te herleiden naar spataders is het mogelijk deze na het herstel te behandelen.
Prognose
Flebitis is als ontsteking van de oppervlakkige aders een aandoening die vaak al snel weer verdwijnt. Met de juiste behandeling is de aderontsteking vaak na een paar dagen al voorbij. In bepaalde situaties duurt het herstel langer, maar na vier tot acht weken zijn de symptomen wel verdwenen. Bijvoorbeeld als je koorts hebt gehad of als er zich complicaties voordoen als gevolg van de aderontsteking.
Een uitbreiding van de ontsteking zorgt namelijk al snel voor meerdere weken pijn. Daarom is het belangrijk flebitis snel te behandelen. Het is nog beter om aderontsteking te voorkomen en daar zijn enkele tips voor. Het is bijvoorbeeld belangrijk om niet te lang achtereen in dezelfde houding te zitten. Dat is vaak het geval tijdens een lange vliegreis of autorit. Zorg af en toe dan voor beweging of wissel de houding af om in een goede bloeddoorstroming te voorzien.
Zo heb je de mogelijkheid om de veneuze pomp in werking te zetten door je voeten te bewegen. Druk de bal van je voeten op de grond en verplaats dan de druk naar je hakken. Heb je spataders? In dat geval is het aan te raden om deze te laten behandelen. Of om medische compressiekousen te gaan dragen voor een goede doorbloeding.
Roken heeft een slechte invloed op de doorbloeding en het is beter om daarmee te stoppen. Verder is de inname van voldoende vocht ook nog belangrijk om het risico op flebitis te beperken.
- Kanker.be
- ZNA
- Regionaal Ziekenhuis Tienen