Zelftest voor baarmoederhalskanker vanaf nu naar iedere vrouw

Slechts 55 procent van de vrouwen die een oproep ontvangt, neemt deel aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker, dat bedoeld is om de ziekte vroeg op te sporen. Vooral vrouwen tussen de 30 en 34 jaar laten het uitstrijkje schieten, daar is de opkomst 44 procent. Bij bijvoorbeeld het bevolkingsonderzoek borstkanker komt zo'n 72 procent opdagen.

Advies Gezondheidsraad

De Gezondheidsraad adviseerde twee jaar geleden al om alle vrouwen meteen een zelftest te sturen. De dertigers die voor het eerst een uitnodiging krijgen, ontvangen direct zo’n set. De rest van de vrouwen tot 60 jaar krijgt eerst alleen een uitnodiging. Ze kunnen zelf een thuistest aanvragen of langs de huisarts voor een uitstrijkje. Als ze na twaalf weken niets hebben gedaan, volgt alsnog automatisch een zelftest via de post.

Zelftest spoort HPV op

De zelfafnametest spoort het humaan papillomavirus (HPV) op. Vrijwel alle baarmoederhalskanker wordt door dat virus veroorzaakt. Jaarlijks krijgen zo’n 900 vrouwen baarmoederhalskanker, 200 overlijden eraan. Bij een uitstrijkje blijkt dat ongeveer 1 op de 10 vrouwen HPV bij zich draagt. Sandra van Dijk, programmamanager van het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker bij het RIVM tegen het AD: "De thuisset is even betrouwbaar als een uitstrijkje bij de huisarts. Het is alleen wel zo dat vrouwen alsnog naar de dokter moeten als ze HPV bij zich dragen." Want sec de aanwezigheid van het virus betekent niet dat er onrustige cellen bij de baarmoederhals zitten. Dat kan een huisarts met een aanvullend uitstrijkje wél zien.

500 doden per jaar

Dit jaar krijgen de eerste vrouwen die voor HPV zijn gevaccineerd een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek. Het risico op baarmoederhalskanker wordt door vaccinatie 87 procent kleiner. In totaal zijn er zo’n 100 verschillende varianten van HPV. Veertien daarvan kunnen baarmoederhalskanker veroorzaken. In het vaccin zijn de twee varianten met het grootste risico verwerkt. Drie procent krijgt door het bevolkingsonderzoek een verwijzing naar de gynaecoloog, één procent moet daadwerkelijk voor een voorstadium van baarmoederhalskanker worden behandeld. Zonder het bevolkingsonderzoek zouden zo’n 500 vrouwen per jaar aan de ziekte sterven.

Lancering website

RIVM en Bevolkingsonderzoek Nederland lanceren samen het platform BMHK.nl. Hier staat alle informatie over het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker overzichtelijk op 1 plek. Het doel van deze website is bewustzijn creëren en genodigden te ondersteunen in de keuze om wel of niet aan het bevolkingsonderzoek mee te doen.