Stotter je ineens? Misschien komt het door je ADHD-medicatie

Je kunt gaan stotteren door het gebruik van methylfenidaat

vrouw-stotteren-gn
Getty Images

Heb je ADHD en gebruik je daar medicatie voor? En merk je dat je in één keer bent gaan stotteren? Dan kan dat weleens aan je medicijnen liggen. In de rubriek ‘Bijwerking’ lees je alles over een bijwerking van medicijnen. Deze keer: stotteren.

Van sommige medicijnen kun je misschien gaan stotteren. Dit is bijvoorbeeld het geval bij bepaalde medicijnen die werken op het centraal zenuwstelsel, zoals methylfenidaat. Methylfenidaat wordt onder andere voorgeschreven bij ADHD (aandachtstekortstoornis). Het medicijn is bekend onder verschillende namen. Dit zijn: Ritalin, Concerta, Equasym XL, Medikinet (CR), Kinecteen en methylfenidaat zelf.

Hoe werkt methylfenidaat?

Bij ADHD zijn bepaalde delen van de hersenen iets kleiner dan gemiddeld. Ook werken sommige hersendelen minder goed met elkaar samen. Voor de samenwerking van hersenen, zenuwen en spieren zijn zogenaamde boodschapperstoffen nodig, bijvoorbeeld dopamine. Bij ADHD is deze stof in bepaalde hersengebieden minder beschikbaar. Hierdoor kun je je bijvoorbeeld minder goed concentreren. Methylfenidaat zorgt voor meer dopamine in de hersenen. Daardoor kunnen hersendelen weer beter samenwerken en lukt het beter je aandacht vast te houden.

Stotteren door methylfenidaat

Bijwerkingencentrum Lareb ontving meerdere meldingen van stotteren bij het gebruik van methylfenidaat. Ook de wereldwijde bijwerkingendatabank van de World Health Organisation (WHO) ontving hier meldingen over. Dat stotteren werd meestal minder wanneer methylfenidaat minder of niet meer gebruikt werd.

Als je methylfenidaat gebruikt voor ADHD en daardoor bent gaan stotteren, kan dit mogelijk komen door de grotere hoeveelheid dopamine in de hersenen. Stotteren staat inmiddels ook als bijwerking in de bijsluiter van methylfenidaat. Gelukkig heeft niet iedereen hier last van.

Stotteren komt vaak voor. In Nederland zijn er ongeveer 170.000 mensen die stotteren. Bij stotteren is het vloeiend spreken verstoord. De uitspraak van klanken, lettergrepen of woorden wordt dan soms herhaald, verlengd of geblokkeerd. Als je stottert, heb je dit niet onder controle.

Gebruik je methylfenidaat en ben je juist minder gaan stotteren?

Dat kan ook. Opvallend is dat methylfenidaat bij mensen zonder ADHD stotteren juist kan verminderen. De optimale hoeveelheid dopamine in de hersenen is voor ieder persoon en voor iedere hersentaak anders. Het veranderen van de hoeveelheid dopamine, bijvoorbeeld door methylfenidaat, kan daardoor bij iedereen een ander effect veroorzaken. Mogelijk is dit waarom methylfenidaat bij sommige mensen stotteren veroorzaakt en bij anderen juist vermindert.

Andere oorzaken van stotteren

Naast methylfenidaat zijn er ook andere medicijnen waarbij stotteren in de bijsluiter staat. Bijvoorbeeld bij bepaalde medicijnen die voorgeschreven worden bij psychose, depressie of epilepsie. Daarnaast is stotteren een bekende aandoening en hoeft het niet te komen door gebruik van medicatie.

Herken je deze of andere klachten na gebruik van methylfenidaat of een ander medicijn? Bespreek dit dan met de arts. Wil je zelf een bijwerking melden? Dat kan via mijnbijwerking.nl

Dit artikel is geschreven door Bijwerkingencentrum Lareb. Dit is het Nederlandse meld- en kenniscentrum voor bijwerkingen van medicijnen, vaccins en gezondheidsproducten. Ook is Lareb het kenniscentrum voor medicijngebruik rondom de zwangerschaps- en borstvoedingsperiode: Moeders van Morgen. Om de veiligheid van medicijnen en vaccins te bewaken, verzamelt en analyseert Lareb meldingen van mogelijke bijwerkingen. Daarnaast doet Lareb vragenlijstonderzoeken en verspreidt Lareb kennis over bijwerkingen zo veel mogelijk.