Zwangerschapsjeuk: een vervelend kwaaltje

Jeuk tijdens de zwangerschap kan variëren van iets ongemakkelijks tot echt hevige jeuk, waar je veel last van kunt hebben. Daarbij krijgen sommige vrouwen ook nog eens huiduitslag. Ongeveer een op de vijf vrouwen krijgt last van jeuk. Vaak is het onschuldig en verdwijnt deze na de bevalling vanzelf weer.

Jeuk tijdens de zwangerschap

Hoewel jeuk tijdens de zwangerschap al snel ‘zwangerschapsjeuk’ wordt genoemd, verschillen deze toch van elkaar. Bij ‘normale’ jeuk kun je bijvoorbeeld alleen jeuk hebben op je buik, of kan het jeuken over je hele lichaam. Je hebt dan geen last van huiduitslag, zoals pukkeltjes of blaasjes.

Vaak komt deze jeuk simpelweg door de snelle groei van je buik, borsten, billen en benen. De huid heeft dan te weinig tijd om op te rekken, waardoor deze begint te jeuken. Vaak gaat dit vooraf aan striae. Ook kan het komen doordat er door hormonen bepaalde stoffen vrijkomen in je bloed waar je jeuk van kunt krijgen.

Behandeling

• Douche niet te heet en ga niet te lang in bad.
• Gebruik mentholpoeder om de jeuk te verzachten.
• Koel de huid met een koud washandje of icepack om de jeuk te verlichten.
• Draag katoenen kleding en gebruik katoenen beddengoed.
• Vermijd irriterende zepen of cosmetische producten.
• Verzorg de huid met een voedend product of olie.
• Probeer niet te krabben om wondjes en verdere huidirritatie te voorkomen.

Zwangerschapsjeuk

Als je naast jeuk ook huiduitslag krijgt, dan heb je last van zwangerschapsjeuk. Dit is een aandoening, die in twee vormen voorkomt. Zo is er een vroege vorm waar je vanaf het eerste trimester last van kunt hebben en een zeldzame, ernstige vorm, die pas in het laatste trimester begint. Daarnaast kun je soms tijdens de zwangerschap een huidziekte ontwikkelen, waardoor je veel last van jeuk krijgt.

Vroege vorm: atopisch eczeem

In het begin van de zwangerschap kun je eerst alleen last krijgen van jeuk, maar later kun je daar ook huiduitslag bij krijgen. Dit is een vorm van atopisch eczeem dat te herkennen is aan een rode, schilferige plekken of jeukbulten. Het kan zomaar ineens ontstaan tijdens de zwangerschap, doordat je immuunsysteem deze periode flink overhoop gegooid wordt.

Behandeling

• Vraag advies aan je huisarts. Je kunt een hormoonzalf voorgeschreven krijgen die geschikt is voor zwangere vrouwen, of anti-jeuktabletten (antihistaminica).
• Houd de huid goed vet met een verzorgende mentholcrème of -lotion.

Late vorm: zwangerschapscholestasis

Heb je last van hevige jeuk, vooral aan de armen en benen? En misschien zelfs ook aan de handpalmen en voetzolen? Dan kan het zijn dat je zwangerschapscholestasis hebt. Deze extreme, zeldzame vorm komt pas aan het einde van de zwangerschap voor. De jeuk houdt de laatste maanden aan en is ’s nachts het ergst. Het komt doordat afvalstoffen (galzouten) ophopen in de lever en in het lichaam. Door het krabben kun je veel wondjes en krassen op je huid krijgen. Na de bevalling is de jeuk na één tot twee dagen over.

Behandeling

• Vraag advies aan je huisarts. Je kunt geneesmiddelen voorgeschreven krijgen die de hoeveelheid afvalstoffen in het bloed verlagen. Deze zijn geschikt voor zwangere vrouwen. De huisarts kan ook nog lichttherapie met ultraviolet B-licht (UVB) adviseren.
• Verzorg de huid met een jeukstillende mentholcrème of -lotion.
• Draag katoenen kleding en gebruik katoenen beddengoed.
• Probeer niet te krabben en zorg dat de nagels kort zijn.
• Koel de huid met een koud washandje of icepack om de jeuk te verlichten.
• Neem wisselbaden waarbij je eindigt met koud water.

Huidziekten

PUPPP

Naast de verschillende vormen van zwangerschapsjeuk, zijn er ook hevig jeukende huidziekten die tijdens de zwangerschap kunnen ontstaan. Zo is er de aandoening PUPPP (Pruritic Urticarial Papules and Plaques of Pregnancy). Hierbij ontstaan er jeukende bultjes en kleinere of grotere galbulten. Soms kun je ook blaasjes krijgen. Je kunt in het derde trimster last krijgen van PUPPP. Het gaat aan het eind van de zwangerschap of enkele dagen na de geboorte weer vanzelf over.

Herpes gestationis

Herpes gestationis is een zeldzame auto-immuunziekte die bij 1 op 50.000 zwangerschappen voorkomt. Deze ziekte vormt antistoffen tegen de huid, wat blaren veroorzaakt. Je kunt in het begin last krijgen van rode, jeukende plekken, waarna er blaasjes ontstaan die gevuld zijn met helder vocht. Deze aandoening kan op elk moment in de zwangerschap beginnen en aan het einde kan het beter gaan.

In tegenstelling tot andere jeukklachten en huidziekten, kan herpes gestationis na de geboorte terugkomen. Daarnaast is het belangrijk dat er begeleiding is van een gynaecoloog en dermatoloog, omdat deze ziekte gevaarlijk kan zijn voor het ongeboren én pasgeboren kind.