Zonnen is ook gezond

Neem de juiste voorzorgsmaatregelen

zonnebrand
Getty Images

Er wordt volop gewaarschuwd voor te lang zonnebaden en te veel blootstelling aan UV-straling. Dit zou je bijna weerhouden van een dagje strand... Maar wist je dat zonnen ook gezond is?

Zonlicht is niet 'alleen maar' schadelijk, integendeel: uit onderzoek is gebleken dat zonlicht juist gezond is. We hebben allemaal een dagelijkse dosis zonlicht nodig om ons lichaam optimaal te beschermen en goed te laten functioneren. Je moet alleen zorgen dat je 'gedoseerd zont': niet te lang, niet te kort, met de juiste voorzorgsmaatregelen.

Gedoseerd zonnen

Dit zijn de factoren waar je rekening mee moet houden als je wilt gaan zonnen:

  • De soort en sterkte van de UV-straling (UV-B, de straling die bij een wolkenloze hemel doordringt, is vooral de boosdoener).
  • Het aantal uren dat je zont (laat je huid langzaam wennen, ‘bakken’ is slecht).
  • Je huidtype (licht of getint, hoeveelheid pigment).
  • De juiste zonnebrandcrème (beschermingsfactor passend bij jouw huidtype).
  • Je leeftijd (een jonge huid zoals bij kinderen en personen < 20 jaar verandert van DNA- structuur na zonnebrand en verhoogt het risico op huidkanker op latere leeftijd).
  • Bescherming dragen (pet, shirtje of bloes, beschutting onder een parasol etc.).

Zonlicht voor vitamine D

Zonlicht betekent leven: onder invloed van licht en warmte komt in de natuur alles tot bloei. Datzelfde gebeurt - weliswaar ongemerkt - in je lichaam: onder invloed van zonlicht komen hormonen en stoffen vrij die allerlei chemische processen aansturen. Een goed voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld vitamine D.

Onder invloed van zonlicht wordt vitamine D aangemaakt in de huid. Dit prohormoon wordt afgegeven aan de bloedbaan en vervolgens door de nieren omgezet in een specifiek hormoon. Vitamine D heeft verschillende functies. Zo zorgt het voor de opname van calcium, dat weer noodzakelijk is voor de opbouw van het skelet en gebit (extra belangrijk voor kinderen, zwangeren en ouderen).

Vitamine D gemaakt uit cholesterol in de huid wordt cholecalciferol genoemd en heeft een natuurlijke functie als cholesterolverlager. Cholecalciferol blijkt een doeltreffender middel dan menig synthetische variant in tabletvorm.

Verder is uit recent onderzoek gebleken dat vitamine D een beschermende rol zou kunnen hebben tegen borst-, darm- en prostaatkanker.

Zonnen is gezond

Wat is er nu relaxeter dan even heerlijk onderuit in het zonnetje? Naast het grote psychologische effect hebben zonlicht en -warmte ook direct effect op de bloedcirculatie. Een goede bloedcirculatie is weer verantwoordelijk voor een juiste zuurstofvoorziening van het lichaam. Dit zorgt voor een stabiele hartslag en een goede regulering van bloeddruk en ademhaling. De zon werkt als katalysator voor al deze lichaamssystemen.

Verder kan een tekort aan zonlicht in de winterperiode een gevoel van vermoeidheid, neerslachtigheid en zelfs depressie veroorzaken. Zonlicht stimuleert namelijk de aanmaak van melatonine, een hormoon dat zorgt voor een natuurlijk waak/slaapritme.

Dit 'slaaphormoon' wordt door de pijnappelklier (epifyse) uit serotine gemaakt en gedurende de avond/nacht gereguleerd afgeven aan de hersenen. Een verminderde hoeveelheid dag/zonlicht kan dus slaapproblemen en stemmingswisselingen veroorzaken.

Gezonde dagelijkse dosis

We hebben dagelijks een gezonde dosis zonlicht nodig om onze weerstand op peil te houden en om allerlei lichaamsprocessen te ondersteunen. Het is de kunst om de juiste hoeveelheid te bepalen: te veel zonlicht geeft risico’s en complicaties, te weinig ongemakken en gebreken.

Voor de gemiddelde blanke persoon is een kwartier zonlicht per dag al voldoende. Pigment vormt een natuurlijke bescherming van de huid en wie veel pigment heeft - een donkere huid - heeft langer nodig om aan zijn gezonde dagelijkse dosis zonlicht te komen.

De tijd die je langer dan noodzakelijk in zonlicht doorbrengt, kan schadelijk zijn wanneer je onvoldoende beschermende maatregelen neemt.

Auteur