Onderzoekers van het Radboudumc hebben ontdekt hoe zink de ontwikkeling van leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) afremt. LMD, ook wel ouderdomsblindheid, is in Nederland de belangrijkste oorzaak voor blindheid.
In grote, gerandomiseerde studies is al aangetoond dat voedingssupplementen met zink het risico op progressie naar het eindstadium van leeftijdsgebonden maculadegeneratie met 25 procent kan vertragen. Tot dusver was onduidelijk via welk mechanisme zink zijn remmende invloed op de ziekte uitoefent.
Het was al bekend dat kleine afwijkingen in genen van het complementsysteem - een belangrijk onderdeel van de afweer - een grotere kans geven op LMD. Die genetische afwijkingen zorgen ervoor dat het complementsysteem voortdurend iets actiever is dan normaal. Die lichte overactiviteit leidt uiteindelijk tot een versnelde slijtage van de gele vlek (macula) van het oog. Juist met de gele vlek kunnen we de meest kleine details waarnemen.
Zink kalmeert complementsysteem
Jeroen Klevering en collega’s van de afdeling oogheelkunde van het Radboudumc hebben nu ontdekt hoe zink de ontwikkeling van LMD remt. In PLOSONE hebben ze een artikel gepubliceerd over hun onderzoek waarbij patiënten met LMD drie maanden lang 50 milligram zink per dag kregen. Daarnaast keken ze in het bloed van deze patiënten naar de activiteit van het complementsysteem.
Zo toonden ze met internationale collega’s aan, dat zink de overactiviteit van het complementsysteem duidelijk afremt. Hiermee is voor het eerst aangetoond hoe zink de afweer in mensen beïnvloedt en daarmee de progressie van LMD kan remmen.
Goedkope remmer
"Deze ontdekking kan verstrekkende gevolgen hebben voor allerlei andere aandoeningen", zegt oogarts Klevering. "Kijk bijvoorbeeld naar bepaalde nierziekten, waarbij de overactiviteit van het complementsysteem ook een rol kan spelen." Ook op het vlak van de medicijnontwikkeling is de ontdekking interessant. Diverse farmaceutische bedrijven werken inmiddels aan dure 'complement-remmers'. Mogelijk is het dagelijks gebruik van extra zink een goed en goedkoop alternatief.
- Radboudumc
