Darmgezondheid extra belangrijk tijdens stress
Het is weer schoolexamentijd, een spannende periode voor scholieren én hun ouders. Dit soort hectische periodes zullen daarna nog wel vaker voorkomen. Ook studenten ervaren vaak stress tijdens hun studie en de tentamenweken, met soms darm- en slaapproblemen tot gevolg.
Uit recent onderzoek van Yakult onder ruim 500 Nederlandse studenten (WO-HBO) blijkt dat bijna 60 procent last heeft van stress. Daarvan heeft 73 procent last van slaapproblemen, 63 procent last van hoofdpijn en 35 procent last van darmproblemen.
Dat dit te maken heeft met de darm-brein-as is maar bij 52 procent bekend. De overgrote meerderheid van de studenten weet niet dat het verbeteren van de darmgezondheid kan helpen tegen stress (84 procent) en tegen slaapproblemen (83 procent). 87 procent denkt dat goed slapen helpt tegen stress. 84 procent noemt bewegen/sporten, 65 procent goede voeding en maar 8 procent probiotica.
Om slaapproblemen tegen te gaan wordt door 78 procent van de studenten bewegen/sporten genoemd, 64 procent zegt dat gezonde voeding kan helpen, 50 procent minder alcohol en maar 6 procent noemt probiotica.
Toch doet 1 op de 5 studenten zelf niets om de darmen gezond te houden. 60 procent eet gezond en 54 procent noemt sport/beweging. Ook goed slapen (38 procent), minder alcohol drinken (20 procent), regelmatig probiotica (15 procent) en supplementen nemen (15 procent) worden genoemd als activiteiten om de darmen gezond te houden.
Maar liefst 86 procent van de studenten weet dat darmbacteriën belangrijk zijn voor de gezondheid. Dat de darmmicrobiota (ook wel darmflora genoemd) ook een rol speelt bij je humeur en slaapkwaliteit is bij iets minder dan de helft bekend. Voor studenten is er dus gezondheidswinst te behalen door, vooral tijdens stressvolle periodes, hun darmgezondheid extra aandacht te geven.
Tweede brein in de darmen
De buikpijn en slaapproblemen die veel mensen ervaren tijdens stress wordt veroorzaakt door de wisselwerking tussen darm en brein. Via een uitgebreid zenuwstelsel in je darmen, het enterische zenuwstelsel (EZS), communiceren de darmen met het brein. Dit EZS wordt ook wel het tweede brein genoemd. Als de hersenen stress of spanning ervaren, leidt het EZS bloed weg uit de buik. Als dit gebeurt ervaar je een ‘knoop in je maag’.
Een rijke verzameling aan bacteriën in je darmen helpt bij een betere, herstellende slaap. Maar als je darmbacteriën een dip hebben (bijvoorbeeld door antibioticagebruik of ongezond eten), dan werkt dat ook door in de relatie tussen je darmen en je brein en kan je slaap eronder lijden.
Maar het werkt ook andersom. Als je wakker ligt van zaken die je bezighouden, bijvoorbeeld vlak voor examens, dan is dat weer van invloed op de balans van de darmmicrobiota. Het kan zelfs je natuurlijke afweer verminderen. Ook kan het leiden tot darmproblemen, vermindering van de kwaliteit van slaap en gevoeligheid voor verkoudheid. Dit komt overeen met de klachten die door de studenten uit het onderzoek gerapporteerd worden.
Wetenschappelijk onderzoek
Uit eerder onderzoeken onder geneeskundestudenten die 8 weken lang een gefermenteerde melkdrank met melkzuurbacteriën dronken, bleek dat zij beter sliepen en minder stress hadden dan de controlegroep die een placebo (drank zonder probiotica) dronken.
Professor Robert Jan Brummer, hoogleraar gastro-enterologie: "Er is een nauwe samenwerking tussen onze hersenen en darmen. In mijn huidige onderzoekswerk kijk ik naar de relatie tussen voeding, het microbioom, de darmen en het brein. Want het zou geweldig zijn als je bijvoorbeeld je stress kunt 'verminderen' of je slaap 'verbeteren' door goede zorg voor je darmen. Leefstijl is heel belangrijk hierbij. Denk dan aan gezond voedingspatroon, voldoende bewegen en genoeg rust nemen. Probiotica kunnen een mooie aanvulling zijn, daarop wijst ons eigen onderzoek. Maar wat precies het beste werkt, zal per persoon verschillen."
In ons Darm & brein magazine staat een compleet interview met professor Brummer. Je kunt het hier gratis downloaden. Luister hieronder ook de podcast die wij eerder maakten met professor Robert Jan Brummer.
Bron: Onderzoek onder 524 studenten (WO-HBO) over slaap, stress en darmgezondheid, uitgevoerd in maart 2023 in opdracht van Yakult door Brand Meester en Dynata.
