Alcoholvergiftiging onder jongeren is een ernstig en groeiend probleem. Het aantal jongeren dat spoedeisende hulp nodig heeft na een alcoholvergiftiging stijgt al zeven jaar lang. De gemiddelde leeftijd van de opgenomen jongeren is 16 jaar. Hoe kun je alcoholmisbruik bij pubers voorkomen?
Elk jaar worden gemiddeld 1800 jongeren in de leeftijd van 10 tot en met 24 jaar na overmatig alcoholgebruik behandeld bij de spoedeisende hulp van een ziekenhuis. Een flink aantal van hen moet vervolgens ook worden opgenomen in het ziekenhuis, bijvoorbeeld als er sprake is van een coma. In 2009 zijn in totaal 500 minderjarigen opgenomen, een stijging van 48 procent ten opzichte van 2008.
Geen probleemjongeren
Kinderen die een alcoholvergiftiging oplopen zijn meestal geen probleemjongeren. Het zogenaamde 'comazuipen' komt voor onder jongeren uit alle milieus.
De meeste alcoholslachtoffers gebruiken behalve bier ook sterke drank. Ze hebben meestal tussen de tien en de vijftien glazen gedronken. Gemiddeld zijn ze 3 uur buiten bewustzijn. Alcoholcoma's komen bij meisjes inmiddels net zo vaak voor als bij jongens. In 2004 ging het in twee van de drie gevallen nog om jongens.
Drinken, omdat het mag
In 2009 daalde het aantal ziekenhuisopnamen na alcoholmisbruik bij jongeren van 13, 14 en 15 jaar. Volgens minister Rouvoet van Jeugdzaken was dat onder meer een gevolg van de voorlichtingscampagne 'Voorkom alcoholschade bij uw opgroeiende kind'.
Maar artsenorganisatie KNMG wijst er op dat alcoholmisbruik nu vooral voorkomt onder jongeren van 16 en 17 jaar. Jongeren vanaf 16 jaar mogen licht alcoholische dranken kopen. Hebben ze die leeftijd bereikt, dan is dat volgens Nico van der Lely van de alcoholpoli in Delft voor hen het sein om te gaan drinken, omdat het dan 'mag'.
Supermarkt
Van de alcoholslachtoffers die in ziekenhuizen belanden, is ongeveer eenderde afkomstig uit het café. Uit onderzoek van de Universiteit Twente blijkt dat veel jongeren hun drank kopen in de supermarkt. Bier, mixdrankjes, zoals breezers, en sterke drank worden vooral thuis, op feesten of in keten gedronken.
Ineens omvallen
Volgens kinderarts Van der Lely voelen jongeren niet goed aankomen dat ze dronken worden. Dat komt door hun zich nog ontwikkelende puberbrein. Een volwassene voelt zich na een paar glazen al wat aangeschoten. Pubers krijgen die waarschuwing niet en drinken maar door, totdat ze ineens omvallen.
Schade aan de hersenen
Alcohol brengt schade toe aan hersenen die in ontwikkeling zijn. Om die reden is het belangrijk om het drinken van alcohol zo lang mogelijk uit te stellen, het liefst tot in het 23ste levensjaar.
Juist de delen van de hersenen die leren mogelijk maken, hebben te lijden van alcohol. Volgens deskundigen kan een 12-jarig kind met vwo-advies uit zijn alcoholcoma wakker worden met een blijvend vmbo-denkniveau.
Alcohol verbieden
Deskundigen strijden nog altijd tegen de achterhaalde opvatting dat kinderen langzaam maar zeker alcohol moeten 'leren' drinken. Ouders moeten kinderen onder de 16 jaar simpelweg verbieden alcohol te drinken, zegt Van der Lely.
Uit onderzoek blijkt overigens dat veel pubers onder de 16 jaar het eens zijn met zo'n verbod. Jonge pubers stellen het bovendien zeer op prijs als hun ouders hen uitleggen waarom je beter geen alcohol kunt drinken.
Gedrag ouders
Onderzoek toont ook aan dat het gedrag van de ouders in grote mate bepalend is voor de wijze waarop kinderen omgaan met alcohol. Ze moeten het goede voorbeeld geven. Nemen de ouders het zelf niet zo nauw met hun eigen drankgebruik, dan is de kans groot dat de kinderen dat gedrag kopiëren.
Ouders moeten hun kinderen al liefst vóór hun twaalfde bewust maken van de gevaren van alcohol. Zijn ze er al vroeg in de puberteit mee begonnen, dan is er een grote kans dat ze steeds meer gaan drinken naarmate ze ouder worden.
Regels hebben effect
Het komt vaak voor dat ouders het drankgebruik van hun kinderen onderschatten. Volgens het Trimbos Instituut heeft het stellen van duidelijke regels onmiskenbaar effect bij pubers, ook als ze al drinken. Het instituut geeft adviezen aan ouders op de website www.uwkindenalcohol.nl.
