Buikgriep bij kinderen

Acute gastro-enteritis: een maag-darmontsteking door virussen

Getty Images

Gastro-enteritis, ook wel ‘buikgriep’ genoemd, komt veel voor bij kinderen. Het is geen griep, maar een maag-darmontsteking door virussen. Meestal gaat het vanzelf over, maar geef wel voldoende vocht of ORS om uitdroging te voorkomen.

Als je kind last heeft van buikgriep, kan het de volgende klachten hebben:

  • plotseling diarree
  • braken
  • buikpijn
  • soms bloed of slijm bij de ontlasting
  • verhoging of koorts
  • uitdroging

Symptomen uitdroging

Bij diarree kun je veel vocht verliezen, wat vooral bij jonge kinderen kan leiden tot uitdroging. Hoe jonger het kind, des te groter het risico op uitdroging.

Je herkent het aan:

  • minder plassen
  • droge lippen en mond
  • ingevallen ogen
  • huilen zonder tranen
  • als je een plooitje maakt in de buikhuid springt deze niet snel terug als je deze loslaat
  • bij baby’s: dieper liggende fontanel
  • in een latere fase: lusteloosheid. Je kind ligt het liefst stil op de bank of in bed. Later komt er apathie en tenslotte sufheid. In een dergelijke toestand is er sprake van zeer ernstige uitdroging en moet je direct naar een arts.

Neem contact op met de huisarts bij (bijna) niet meer plassen.

Oorzaken buikgriep

Zeker 90 procent wordt veroorzaakt door virussen. Een van de bekendste is het rotavirus. Het is erg besmettelijk en daarom verspreid het zich gemakkelijk in een gezin of op school. Je brengt het over via de handen, het toilet of bij het verschonen van luiers. Ook het norovirus kan acute diarree veroorzaken.

Paratyfus of voedselvergiftiging wordt door bacteriën veroorzaakt, zoals salmonella of campylobacter. Zulke bacteriën komen via besmet voedsel in de maag. Na vaak minder dan 24 uur ontstaat er buikkramp met misselijkheid en braken, gevolgd door diarree. Vaak zijn de buikkrampen nog heviger dan bij een virus. Bovendien kan er bloed of slijm bij de ontlasting zitten.

Bij jonge kinderen kunnen ook infecties buiten het maagdarmgebied diarree veroorzaken. Een infectie in het keel-neus-oorgebied bijvoorbeeld. Als er tanden doorkomen, kunnen kinderen ook dunnere ontlasting hebben.

Een parasiet kan ook de boosdoener zijn, maar parasieten zorgen eerder voor chronische buikpijn of chronische diarree. Deze is nooit zo hevig dat er uitdroging ontstaat.

Behandeling buikgriep

Soms weet de arts direct wat de oorzaak is, anders moet de ontlasting onderzocht worden. Voor de behandeling maakt de oorzaak in eerste instantie niet uit. Meestal gaan de klachten vanzelf over.

Het is belangrijk dat je kind blijft drinken. ORS heeft de voorkeur boven water, maar het meest belangrijke is dat je kind blijft drinken. ORS (oral rehydration solution) is een mengsel van zouten en glucose. Het helpt niet tegen de diarree, maar wel tegen uitdroging. Ze mogen per uur wel 10 tot 30 milliliter per kilogram lichaamsgewicht drinken. Heeft je kind dorst, dan mag het gerust meer drinken.

Meestal stopt het braken als je ORS geeft. Ga er de eerste uren mee door. Daarna kan je kind gewoon eten en drinken waar het zin in heeft. Slappe thee, beschuitjes, appelsap en dergelijke hebben geen zin.

Op vakantie kan altijd iemand uit het gezin diarree krijgen, mogelijk door de andere bacteriën in het buitenland. Het is daarom handig om zakjes ORS mee te nemen in de reisapotheek.

Voorkom besmetting

Vaak is een virus de oorzaak van buikgriep en het is daarom heel besmettelijk. Was bij het verschonen van je kind en toiletbezoeken goed je eigen handen en die van je kind. Verwissel regelmatig de handdoeken.

Vaccin tegen rotavirus?

Meestal zijn kinderen tijdelijk ziek en valt ernstige uitdroging te voorkomen. Er bestaat een vaccin tegen het rotavirus. Het vaccin zit nog niet in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP), maar zal vanaf 2019 worden toegevoegd voor kinderen die het meeste risico lopen (laag geboortegewicht, aangeboren afwijking, te vroeg geboren kinderen).

Wanneer naar de huisarts?

Ga zeker met jonge kinderen naar de huisarts als ze heel vaak dunne ontlasting hebben of moeten overgeven. Twijfel je of je kind uitdroogt, neem dan ook contact op met de huisarts.

Dit artikel is goedgekeurd door Dr. J.M. de Bont, kinderarts-kinderneuroloog in UMC Utrecht.

Laatst herzien op

Auteur