Boekrecensie: Het gezonde darmen kookboek

Obstipatie, diarree, een opgeblazen gevoel, maar ook vermoeidheid, misselijkheid en buikpijn: problemen met je darmen kunnen veel impact hebben op je leven. Voedingskundige Christine Bailey weet daar uit ervaring alles van. Ze maakte een vijfstappenplan naar een rustige en gezonde buik en schreef 'Het gezonde darmen kookboek' vol recepten die lief zijn voor je spijsvertering.

Voedingskundige en chef Christine Bailey werd tijdens de zwangerschap van haar eerste zoon met spoed naar het ziekenhuis gebracht met onverklaarbare koorts en pijn. De oorzaak was gangreneuze colitis (afstervend ontstoken dikkedarmweefsel). Haar zoon werd vroegtijdig geboren en het grootste deel van haar darmen werd verwijderd. Later bleek ze ook coeliakie te hebben en een aantal darminfecties, waaronder parasieten.

In haar zoektocht naar de onderliggende oorzaken van haar ziekte en behandelmogelijkheden, veranderde het dieet van Bailey. Ze besefte echter hoe weinig op wetenschappelijk onderzoek gebaseerde informatie er beschikbaar is voor mensen in een soortgelijke situatie. Een praktisch stappenplan op het gebied van voeding bij darmproblemen ontbrak helemaal. Met Het gezonde darmen kookboek wil ze daar nu verandering in brengen.

Vijf stappen

Bailey begint haar boek met achtergrondinformatie over darmproblemen en een inleiding op haar stappenplan. De kennis komt uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken en diëten. Zo beschrijft ze het FODMAP-dieet, SCD-dieet (specifiek koolhydratendieet) en paleodieet. Ook baseert ze zich op de methoden die zijn ontwikkeld door het Institute of Functional Medicine.

Daarna volgt het stappenplan: "Mijn stappenplan is een gemakkelijk te volgen, gestructureerde methode om de onbalansen aan te pakken die bijdragen aan je symptomen en om je spijsverteringsproblemen voor eens en voor altijd op te lossen." De vijf stappen in het kort:

Verwijdering van irriterende stoffen en toxines en verlichting van je symptomen.
Vervangen en het weer op gang brengen van je spijsverteringssysteem.
Herpopulatie van de goede bacteriën.
Heling van de darmwand.
Balansherstel tussen lichaam en geest.

In het boek worden de verschillende stappen uitgebreid uitgelegd. Welke producten kun je het beste eten en wat juist niet? Ook geeft Bailey suggesties voor ondersteunende voedingssupplementen en benadrukt ze het belang van mindfulness. Dat laatste komt vooral tijdens stap 5 aan bod, maar geldt eigenlijk altijd.

Creativiteit op je bord

Het gezonde darmen kookboek bevat vijf weekmenu's. Voor elke stap een. De recepten van deze weekmenu's staat uitgewerkt in het boek: het zijn gerechten voor ontbijt, lunch, diner en tussendoor. Aangezien Bailey binnen het programma ingrediënten vermijdt waarvan bekend is dat ze een schadelijk effect op de darmwand zouden kunnen hebben, zijn de recepten glutenvrij en maakt ze ook geen gebruik van bijvoorbeeld peulvruchten, pinda's en granen zonder gluten. Daarnaast zijn de meeste gerechten vrij van zuivel en bevatten ze geen toegevoegde suiker.

Zo al met al, klinkt dat als een behoorlijke beperking, maar de recepten laten zien dat lekker eten nog steeds mogelijk is. Wat dacht je bijvoorbeeld van kalkoenballetjes met geroosterde tomaten-chipotlesaus en courgettenoedels? Of gekruide pulled pork met zuurkool. Een aanrader zijn ook de luchtige kokosblini's met kruidige vruchtencompote en de Aziatische kokosbouillon met garnaalknoedels. Bailey gebruikt wellicht soms wat andere ingrediënten dan je gewend bent, maar de recepten zijn goed te doen. De opmaak van Het gezonde darmen kookboek helpt hierbij. Het is overzichtelijk en simpel, met aantrekkelijke foto's.

Tijdelijke veranderingen

Het stappenplan vraagt bij sommige mensen wellicht behoorlijk wat doorzettingsvermogen, maar de meeste aanpassingen zijn tijdelijk. Je dient het programma minimaal 4 tot 6 weken te volgen, maar soms duurt het volgens Bailey maanden om de darmen volledig te genezen en de spijsvertering in zijn geheel te herstellen.

Het is mogelijk om het dieet ook op de lange termijn te volgen - kijk dan wel uit dat je geen tekorten aan bepaalde voedingsstoffen krijgt - maar als je geen last meer hebt van klachten kun je het dieet ook uitbreiden. Wanneer je op bepaalde producten een reactie geeft, kun je deze wel beter blijven mijden. Zeker als er sprake is van bijvoorbeeld coeliakie, want als je dan gluten eet, kun je voor flinke schade aan de darmen zorgen.

Getty Images

Lief voor je darmen

Het boek is geschikt voor iedereen die aandacht wil geven aan zijn darmen, of het nu is vanwege darmproblemen of omdat je de algemene gezondheid wilt verbeteren. Doordat er bij elk recept staat aangegeven binnen welk dieet het past (bijvoorbeeld FODMAP, glutenvrij, zuivelvrij, paleo) zijn de recepten ook voor iedereen toegankelijk. Of je kunt ze met een kleine toepassing geschikt maken voor jouw specifieke situatie. Neem bij twijfel of ernstige klachten - zeker met bloed in de ontlasting en onbedoeld gewichtsverlies - wel altijd eerst contact op met je arts.

De algemene dieetprincipes van Bailey zoals ga voor kwaliteit, eet voldoende eiwitten, beperk je suikerconsumptie, drink voldoende water en eet gefermenteerde producten zijn ook adviezen waar je darmen (en je gezondheid) sowieso blij van worden. Datzelfde geldt voor bewust aandachtig eten, voldoende bewegen en goed omgaan met stress. Daarbij geven de recepten je weer een flinke dosis gezonde kookinspiratie.

Christine Bailey is voedingskundige, chefkok én ervaringsdeskundige.

Enthousiast geworden? Ga dan alvast aan de slag met een van deze drie recepten:

Auteur