Ochtendlicht belangrijk voor je biologische klok
De laatste zaterdag van oktober is het weer zover: de klok gaat een uurtje terug en de wintertijd gaat in. Eerder was er nog sprake van dat het verzetten van de klok afgeschaft zou worden, maar voorlopig blijft het zoals het is. Waarom wintertijd gezonder is? Gezondheidsnet vroeg het chronobioloog Marijke Gordijn van Chrono@Work en de Rijksuniversiteit Groningen.
Welke tijd is beter voor je gezondheid?
"Het afschaffen van de zomertijd en het hanteren van de wintertijd is beter voor je gezondheid. Wintertijd is de standaardtijd in Nederland. Als we de zomertijd in de winter zouden aanhouden dan is het in de winter pas rond kwart voor tien licht. De biologische klok schuift dan naar een later tijdstip. Veel mensen zullen hierdoor later in slaap vallen en op willen staan, maar op werkdagen kan dit vaak niet. Daardoor zullen mensen een slaaptekort krijgen. Een slaaptekort heeft negatieve effecten op de gezondheid, zoals bijvoorbeeld hart- en vaatklachten of diabetes type 2. Uit onderzoek onder middelbare scholieren is ook gebleken dat het een negatief effect heeft op leren en het geheugen."
Waarom is het verzetten van de tijd slecht voor je biologische klok?
"Je biologische klok duurt dagelijks iets langer dan 24 uur. Die klok vertelt je wanneer het tijd is om te gaan slapen en wanneer het weer tijd is om op te staan. Zo kom je aan je optimale slaaptijd. Hij past zichzelf ook aan door licht. Als je je horloge gaat verzetten, is het op andere tijden licht en zo verstoor je dus de biologische klok."
Sommige mensen zeggen dat de wintertijd ze juist depressief maakt. Is zomertijd hanteren voor deze mensen niet beter?
"De dagen zijn in de winter sowieso korter en er kampen inderdaad meer mensen met depressieve klachten of een winterdepressie, maar bij een deel van deze mensen helpt juist licht. Daarom is dat ochtendlicht ook zo belangrijk. Het is ook niet langer of korter licht. Het is alleen op andere tijden licht."
Er wordt ook wel gezegd dat het handhaven van de zomertijd indirect obesitas zou voorkomen. Wat is uw mening hierover?
"Aan beide tijden zitten positieve en negatieve kanten. Maar ook als we de klok niet een uur vooruit zetten eind maart zal het al langer licht zijn. Door de klok niet te verzetten, is er minder kans op een verstoorde nachtrust. Wat ook een risicofactor is voor overgewicht."
Wat kunnen mensen doen om te wennen aan wintertijd?
"Het wennen aan de wintertijd kost eigenlijk helemaal geen moeite. De klok gaat een uur achteruit, dus je mag een uurtje langer slapen. Dat gaat bijna vanzelf en je biologische klok past zich makkelijk aan. In het voorjaar is het veel erger. Dan gaat de klok een uur vooruit en slaap je een uur korter. Daar heb je vaak veel meer moeite mee."
