Column van seksuoloog Ingeborg Timmerman
Ingeborg Timmerman schrijft als seksuoloog en psychotherapeut columns over seks en psyche. Deze keer: een vrouw die door nare medische onderzoeken als jong meisje weer in contact wil komen met haar lichaam zodat ze kan genieten van seks.
Andrea komt met tegenzin naar mijn spreekuur. Ze heeft geen motivatie om seks te hebben, laat staan dat ze eraan wil werken. Haar gynaecoloog maakt zich echter zorgen over de spanning die ze ervaart bij lichamelijk onderzoek en haar klachten waarvoor geen medische behandeling is. Wel is bekend dat Andrea het prikkelbaredarmsyndroom heeft.
"Ik zie dat je hier met enige aarzeling zit", begin ik het gesprek. "Maar misschien kan ik je helpen zicht te krijgen op factoren die je klachten veroorzaken of in stand houden." Andrea vertelt dat ze als jong meisje vaak naar het ziekenhuis moest voor buikpijnklachten en dat ze veel nare onderzoeken heeft ondergaan. Door de gang naar het ziekenhuis, haar bezorgde ouders en het idee dat er iets heel erg mis was, heeft ze geleerd zich af te sluiten voor alles wat er in haar lichaam gebeurt. Door dat afsluiten heeft ze ook geen seksuele ontwikkeling doorgemaakt. "Ik besta tot hier", zegt ze, en wijst naar de bovenrand van haar borst. "Ik zit altijd in mijn hoofd, de rest vind ik te ingewikkeld."
In haar puberteit kreeg ze wel seksuele gevoelens. Ze heeft zichzelf geleerd om opwinding te ontladen door haar bekkenbodemspieren ritmisch samen te knijpen, waarna een vrij mechanisch gevoeld orgasme volgt. "Ik doe het best vaak, het helpt tegen de buikpijn maar heeft niets met seks te maken." Ik leg uit dat het droevig is dat haar lichaamsbeleving zo negatief beïnvloed is door al die medische onderzoeken. "Kinderen kunnen zich dan afsluiten voor die nare gevoelens, waardoor ze afgesloten raken voor álles wat er te voelen is. We kunnen proberen je weer in contact te brengen met je lichaam. Misschien kun je de naarste ervaringen verwerken met bijvoorbeeld EMDR-therapie.
Soms werk ik samen met een haptotherapeut die mensen kan helpen weer dingen te voelen in hun lichaam in plaats van in hun hoofd. Wanneer je het contact met je lichaam herstelt, komt er ook ruimte voor erotiek, verlangen en plezier in plaats van alleen ontlading van de spanning."
"Dus ik ben nog te helpen", zegt ze verrast. "Komt dit vaker voor?" "Helaas wel. Maar gelukkig kunnen we mensen ook echt helpen." "Dan ben ik blij dat mijn gynaecoloog erop heeft aangedrongen dat ik naar jou toe zou gaan, al vond ik het onzin."
Lees ook haar vorige column: 'Dat zijn erectie af en toe verdwijnt, vindt hij verontrustend'
Dit artikel verscheen eerder in +Gezond december 2022. Abonnee worden van het blad? Dat doe je in een handomdraai!
Ingeborg Timmerman werkt sinds 1990 als seksuoloog en is daarnaast psychotherapeut. Samen met Carlie van Tongeren heeft ze het boek Zin in Seks! geschreven.
